روایت بشارت میلاد مسیح توسط چهار پیامبر یهودی در قزوین
شهر تاریخی قزوین، میزبان آرامگاه چهار پیامبر الهی است که مژده میلاد حضرت عیسی مسیح (ع) را به ایرانیان رساندهاند. این آستان مقدس موسوم به «پیغمبریه»، علاوه بر پیامبران، محل دفن امامزاده صالح (ع) نیز هست که نشان میدهد این مکان، زیارتگاهی مشترک برای پیروان ادیان توحیدی و نمادی از پیوند تاریخ و معنویت در قلب ایران است.
خلاصه خبر
به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، در آستانه فرارسیدن سال نو میلادی، به سراغ آستان مقدس پیغمبریه قزوین رفتیم که محل دفن چهار پیامبر الهی با نامهای «سهولی، سلام، القیا و سلوم» است؛ موضوعی که کمتر عنوان شده و بسیاری از مردم به ویژه گردشگران از آن بیاطلاع هستند.بر اساس منابع تاریخی و نقلهای معتبر، این چهار پیامبر، مژده میلاد حضرت عیسی مسیح (ع) را به ایرانیان رسانده و نقش مهمی در تبلیغ باورهای توحیدی در این سرزمین داشتهاند.علاوه بر این، امامزاده صالح (ع)، از نوادگان امام حسن مجتبی (ع) نیز در این محل دفن شده است. وجود این آرامگاه در کنار قبور پیامبران، نشان میدهد که پیغمبریه نهتنها مکان مقدسی برای مسلمانان، بلکه زیارتگاهی مشترک برای پیروان ادیان توحیدی است.در گفتوگو با محمدعلی حضرتی نویسنده ۲۱ کتاب در حوزه تاریخ و فرهنگ ایران و قزوین و پژوهشگر این حوزه، موضوعات مرتبط با حضور یهودیان و مسیحیان در قزوین، پیش و پس از اسلام و ماجرای زیارتگاه چهار انبیا را جویا شدیم.حضرتی در گفتوگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: شواهد نشان میدهد در دوران ساسانی، یعنی پیش از ظهور اسلام، پیروان آیینهای یهودیت و مسیحیت در ایران حضور فعالی داشته و به تبلیغ باورهای دینی خود میپرداختند.وی با بیان اینکه در دوره اسلامی نیز یهودیان و مسیحیان در قزوین حضور داشتند، افزود: بر اساس متون کهن از جمله «آثارالبلاد» و «التدوین»، در محدودهای از شهر قزوین که امروزه پیغمبریه نامیده میشود، گورستانی متعلق به یهودیان وجود داشته که بعدها با گورستان اسلامی منطبق شده است.
علت دفن امامزاده صالح
حضرتی ادامه داد: در همان دوره، با وجود اینکه شیعیان در قزوین در اقلیت بودند، برای تحقیر آنان، گورستان شیعیان در نزدیکی گورستان یهودیان قرار داده شد. علت دفن امامزاده صالح، از نوادگان امام حسن مجتبی (ع)، در این محدوده نیز احتمالاً بیارتباط با این همجواری نیست.وی با اشاره به کتاب «سرزمین پیامبران» که خود تألیف کرده است، افزود: در کتاب «التدوین» رافعی نیز به محلی با عنوان «حوضالنبی» در نزدیکی پیغمبریه اشاره شده که در جوار آن «مسجد پیامبر» قرار داشته است. این نامگذاریها احتمالاً ریشه در باور مردم آن دوره نسبت به حضور پیامبران بنیاسرائیل در این منطقه دارد.به گفته حضرتی، زکریای قزوینی در آثار خود از محوطهای با عنوان گورستان یهودیان یاد کرده و آورده است که مردم در گذشته برای درمان بیماریهای چهارپایان خود، آنها را به این محل میبردند و معتقد بودند که شفا مییابند. این گزارشها به قرون ششم و هفتم هجری بازمیگردد.وی در بخش دیگری از سخنان خود به دوران پس از استیلای مغول و قدرتیابی ایلخانان اشاره کرد و گفت: در آن زمان، یکی از یهودیان ایرانی به نام سعدالدین به مقام صدارت رسید.این پژوهشگر توضیح داد: سیاستهای سختگیرانه سعدالدین نسبت به مسلمانان، فضای منفی و نفرتآمیزی علیه یهودیان در جامعه ایران ایجاد کرد؛ چراکه اقدامات او به درگیریها و کشتارهای گسترده انجامید؛ امری که با روحیه ایرانیان سازگار نبود. احتمال دارد حذف یا کمرنگشدن نام برخی پیامبران در منابع بعدی، ریشه در همین وقایع داشته باشد.
به گزارش فارس، از جمله پیامبران منسوب به بنیاسرائیل در ایران میتوان به قیدار نبی بین ابهر و سلطانیه، مردخای در همدان، حیقوق در تویسرکان، یوشع و شَعْبا در اصفهان و دانیال نبی در شوش اشاره کرد.در بقعه فعلی پیغمبریه، علاوه بر چهار نبی و امامزاده صالح، شماری از شخصیتهای علوی، علما و چهرههای برجسته تاریخی نیز مدفون هستند.
آرامگاههای منسوب به انبیای بنیاسرائیل در ایران
حضرتی تأکید کرد: سوابق مستند نشان میدهد محوطه آرامگاهی که امروز به نام امامزاده صالح (ع) شناخته میشود، از قرن پنجم و ششم هجری بهعنوان یک محوطه آرامگاهی مورد توجه بوده و در ابتدا محل دفن یهودیان و شیعیان بوده است.وی افزود: حدود ۵۰۰ سال پس از شهرت این محوطه، سلاطین صفوی اقدام به بازسازی آن کردند.
مژده میلاد مسیح
این پژوهشگر در بخش دیگری از گفتوگو اظهار کرد: بر اساس برخی نقلقولها، سه نفر از این چهار پیامبر منسوب، مژده میلاد حضرت عیسی مسیح (ع) را از سرزمینهای یهود و مسیح، یعنی فلسطین امروزی، به شرق و ایران منتقل کردهاند.
این پیامبران در فاصله زمانی میان حضرت موسی (ع) و حضرت عیسی (ع) مبعوث شده و وظیفه تبلیغ و پیشگویی ظهور منجی را بر عهده داشتهاند.وی افزود: متون کهن تاریخی نشان میدهد این چهار پیامبر از جایگاه والایی برخوردار بودهاند؛ بهگونهای که حتی پادشاهان صفوی باغهایی را وقف این بقاع و سرایداری آن کردهاند.بر اساس گفتههای این پژوهشگر، در دوره قاجار و همزمان با احداث خیابان پیغمبریه، این مکان در میان علما جایگاه ویژهای داشت. هنگام مواجهه با قبور چهار پیامبر، آثاری متعلق به دورههای پیشین مشاهده شد که موجب شگفتی گردید. در جریان عملیات احداث، الواح، کاغذها و نوشتههایی به خط عبری نیز کشف شد.این آثار توسط افراد سودجو جمعآوری و منتقل شد، اما پس از انتشار اخبار مربوط به این کشفیات، احترام علما و مردم نسبت به این مکان افزایش یافت و مراسم مذهبی، روشنایی و تلاوت قرآن در آن پررنگتر شد.حضرتی در ادامه به مرحوم آیتالله سید محمدتقی قزوینی، جد اعلای خاندان تقوی، بهعنوان نخستین عالم برجسته مرتبط با این منطقه اشاره کرد و گفت: وی از مراجع بزرگ تقلید و علمای تأثیرگذار ایران در دوره ناصری بوده و رسالهای با عنوان «انبیاء مدفون در قزوین» تألیف کرده است.
ارج نهادن مراجع تقلید به جایگاه پیغمبریه
وی در ادامه خاطرهای از دوران مرجعیت آیتالله سید ابوالحسن اصفهانی نقل کرد که نشاندهنده جایگاه معنوی پیغمبریه حتی نزد مراجع نجف است. بنا بر این روایت، آیتالله اصفهانی خطاب به پدر حضرتی گفته بود: «من هر شب به نیابت از شما در حرم امیرالمؤمنین (ع) دعا میکنم؛ شما هم به نیابت از من، پیغمبریه را زیارت کنید.»
احترام متقابل ادیان
حضرتی در پایان با تأکید بر احترام متقابل ادیان، استفاده از واژه «کلیمی» بهجای «یهودی» را یادآور شد و گفت: این احترام ریشه در شأن حضرت موسی (ع) بهعنوان کلیمالله دارد و کلیمیان غیرصهیونیست ایران همواره به این اماکن احترام گذاشتهاند.وی تأکید کرد: حفظ این بقاع که مورد احترام ادیان توحیدی است، در برابر تلاشها برای تشکیک و بیهویتسازی جامعه، اهمیتی حیاتی دارد و باید بهطور جدی از آن صیانت شود.#زیارتگاه_چهارانبیا #انبیا #آشوریان #بنیاسرائیل
17:43 - 10 دی 1404
نظرات کاربران







