در آستانه اجرای مکانیسم ماشه از سوی اروپا و بازگشت تمامی تحریمهای اقتصادی سازمان ملل متحد علیه جمهوری اسلامی، نرخ دلار، طلا، خودرو و انواع کالاهای اساسی در بازار ایران طی ۴۸ ساعت گذشته نیز رشد چشمگیری را تجربه کرد.
دو روز پس از آنکه رهبر جمهوری اسلامی ایران مذاکره با آمریکا را «بنبست محض» و «زیانبار» توصیف کرد، امروز پنجشنبه ۳ مهر، هر دلار آمریکا در معاملات بازار فردوسی تهران تا بیش از ۱۰۹ هزار تومان معامله میشود و یورو نیز به ۱۲۷ هزار و ۹۰۰ تومان رسیده است. پوند انگلستان از ۱۴۶ هزار تومان رد شد، درهم امارات ۲۹ هزار و ۵۴۰ تومان قیمت خورد، لیر ترکیه به ۲ هزار و ۶۸۰ تومان رسید، یوآن چین ۱۵ هزار و ۲۵۰ تومان قیمتگذاری شد و دلار کانادا نیز به رکورد ۷۸ هزار و۲۵۰ تومان رسیده است.
در بازار طلا نیز به دلیل پیشبینی بازار نسبت به ادامهدار بودن روند کاهشی ارزش پول ملی و همچنین احتمال ازسرگیری درگیریهای نظامی میان اسرائیل و جمهوری اسلامی، هر گرم طلای ۱۸ عیار ۱۰ میلیون و ۷ هزار تومان، سکه امامی ۱۰۸ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان، سکه بهار آزادی ۹۹ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان، نیمسکه ۵۶ میلیون و ۳۰۰ هزار و ربعسکه ۳۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان معامله شده است.
به دلیل پافشاری خامنهای بر تداوم سیاستهای جنگطلبانه و هستهای، قیمت دیگر کالاهای اساسی در ایران هم با شتابی بیسابقه روبهافزایش است. این در حالی است که دستمزد کارگران و کارمندان بدون تغییر مانده است و شکاف میان هزینه و درآمد خانوارها روزبهروز عمیقتر میشود. پیامد چنین روندی میتواند در ماههای آینده فشار اقتصادی و اجتماعی گستردهتری بر بیش از ۸۰ درصد جمعیت ایران وارد کند.
بر اساس تازهترین دادهها از بازار خودرو در ایران، روز پنجشنبه تمامی محصولات ایرانخودرو و سایپا بهعنوان اصلیترین تولیدکنندگان خودرو در ایران، مجددا مانند روز گذشته حدود ۱۰ میلیون تومان دیگر گران شدند. بر این اساس حالا رانا پلاس که ارزانترین سواری ایرانخودرو محسوب میشود، ۸۰۰ میلیون تومانی شد و کف قیمت محصولات ایرانخودرو را مشخص کرد.
دنا پلاس ششدنده هم به یک میلیارد و ۹۰ میلیون تومان رسید و همچنین دنا پلاس اتوماتیک آپشنال یک میلیارد و ۲۸۵ میلیون تومان معامله شد. در میان خودروهای پرطرفدار، سورن پلاس دوگانهسوز EF7 به ۹۵۵ میلیون تومان و نسخه بنزینی آن نیز به ۹۶۰ میلیون تومان رسیده است. تارا دندهای V1 پلاس یک میلیارد و ۶۵ میلیون تومان فروخته شد و تارا اتوماتیک V4 با ۱۰ میلیون تومان رشد حدود یک میلیارد و ۲۸۵ میلیون تومان قیمتگذاری شده است.
همچنین گروه خانواده پژو ۲۰۷ از این گرانیها مستثنی نبود و تیپ TU3 به ۸۳۰ میلیون تومان، نسخه دندهای با موتور TU5 به ۹۲۵ میلیون تومان و پژو ۲۰۷ اتوماتیک سقفشیشهای به یک میلیارد و ۲۴۰ میلیون تومان تغییر قیمت داد.
از سوی دیگر در سایپا، اطلس امروز با ۱۰ میلیون تومان رشد به ۷۰۵ میلیون تومان رسید و سهند S هم با همین میزان افزایش قیمت به ۶۶۰ میلیون تومان تغییر کرد. در گروه محصولات خانواده شاهین، شاهین دندهای به قیمت گزاف یک میلیارد و ۲۵ میلیون تومان رسیده است، شاهین اتوماتیک با ۱۰ میلیون تومان افزایش تا یک میلیارد و ۶۰ میلیون تومان جهش یافت و شاهین پلاس با افزایشی ۲۰ میلیون تومانی مواجه شد. ساینا S و کوییک LGXR نیز هر دو به ۵۸۰ میلیون تومان رسیدند و کوییک GX L با قیمت ۵۵۵ میلیون تومانی معامله شد تا ارزش ارزانترین خودروی ایرانی به حدود ۳۷ برابر میانگین حقوق کارگران و کارمندان برسد.
بررسی ایندیپندنت فارسی از آخرین نرخ قیمتها در عمدهفروشیها و فروشگاههای بزرگ پایتخت ایران، در روزهای دوم و سوم مهر نشان میدهد که بسیاری از تولیدیهای محصولات خوراکی مانند دامداریها یا کارخانجات لبنیات، حبوبات، بیسکوییت یا آبمیوه و چیپس، در ۴۸ ساعت اخیر اقدام به افزایش ۱۰ تا ۲۰ درصدی قیمت محصولات خود کردهاند و این درحالی است که از ابتدای سال جاری، بهطور میانگین ماهانه دوبار قیمت انواع اقلام خوراکی در ایران افزایش یافته است.
این روند شتابان گرانی و سقوط ارزش پول ملی در حالی ادامه دارد که مقامات جمهوری اسلامی همچنان بر سیاستهای تقابلی، ماجراجویانه و خصمانه خود در عرصه بینالمللی اصرار میورزند و هیچ برنامه روشنی برای مهار بحران اقتصادی ارائه نمیدهند. به نظر میرسد نتیجه چنین وضعیتی در آیندهای نزدیک، گسترش هرچه بیشتر نارضایتیهای اجتماعی و شکلگیری موج تازهای از اعتراضات مردمی خواهد بود؛ اعتراضی که تحلیلگران معتقدند این بار نهفقط به دلیل مسائل سیاسی، بلکه به خاطر ناتوانی اکثریت مردم در تامین ابتداییترین نیازهای زندگی روزمره بروز خواهد کرد.