الجزایر؛ فریاد علیه اسرائیل، صادرات برای تلآویو
با وجود موضع رسمی الجزایر در حمایت از فلسطین و ممنوعیت هرگونه رابطه با اسرائیل، دادههای سازمان ملل از یک تناقض تکاندهنده پرده برمیدارند، اینکه الجزایر با صادرات ۳۲.۲۹ میلیون دلاری در سال ۲۰۲۴، عملاً چهارمین شریک تجاری عربی اسرائیل بوده است.
خلاصه خبر
الجزایر؛ فریاد علیه اسرائیل، صادرات برای تلآویو
با وجود موضع رسمی الجزایر در حمایت از فلسطین و ممنوعیت هرگونه رابطه با اسرائیل، دادههای سازمان ملل از یک تناقض تکاندهنده پرده برمیدارند، اینکه الجزایر با صادرات ۳۲.۲۹ میلیون دلاری در سال ۲۰۲۴، عملاً چهارمین شریک تجاری عربی اسرائیل بوده است.
گروه بینالملل خبرگزاری فارس، علیرغم گفتمان سیاسی قاطع الجزایر مبنی بر حمایت بیچون و چرا از آرمان فلسطین و محکومیت مداوم تجاوزات اسرائیل به غزه، گزارشهای بینالمللی اخیر از وجود یک تناقض تکاندهنده در تجارت خارجی این کشور با اسرائیل پرده برمیدارند.دادهها و آمارهای اقتصادی سازمان ملل نشان میدهد که از سال ۲۰۱۷، الجزایر به طور غیرمستقیم، بخش قابل توجهی از نیازهای اسرائیل به انرژی، نفت و مواد شیمیایی را تأمین کرده است. این مبادلات تجاری به دلیل ممنوعیتهای رسمی الجزایر، اغلب به صورت غیرمستقیم و در پس واسطهها یا شرکتهای میانی انجام شدهاند.آخرین گزارش منتشر شده توسط «مرکز پیچیدگی اقتصادی جهان» (OEC) نشاندهنده افزایش مجدد صادرات الجزایر به اسرائیل در سالهای اخیر است. علاوه بر این، روزنامه الکترونیکی «الجزایر تایمز» در گزارشی به تاریخ ۱۶ فوریه ۲۰۲۵، تأکید کرد که الجزایر در میان کشورهای عربی، در فهرست شرکای تجاری اسرائیل به رتبه چهارم رسیده است.این وضعیت، سؤالات مهمی را درباره ماهیت واقعی و میزان این مبادلات تجاری، و مهمتر از آن، سازوکارهایی مطرح میکند که از طریق آنها گفتمان رسمی ضدعادیسازی و محدودیتهای قانونی که هرگونه معامله مستقیم بین الجزیره و تلآویو را منع میکند، دور زده میشوند. این تناقض، چالش بزرگی را در حوزه سیاست خارجی و اقتصادی الجزایر ایجاد کرده است.
مبادلات علنی و آشکار
دادههای اخیر سازمانملل پرده از یک تناقض بزرگ در چشمانداز اقتصادی و سیاست خارجی الجزایر برداشته است: تجارت پنهان و رو به رشد با اسرائیل.بر اساس دادههای بهروز شده پایگاه «آمار تجارت بینالمللی کالا» سازمان ملل (UN COMTRADE) که در ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۵ منتشر شد، واردات اسرائیل از الجزایر در سال ۲۰۲۴ به رقم قابل توجه ۳۲.۲۹ میلیون دلار رسیده است. این آمار نشاندهنده یک روند صعودی مستمر است که از سال ۲۰۲۰ با ۹.۷۷ میلیون دلار، سپس در سال ۲۰۲۱ به ۱۴.۹ میلیون دلار و سرانجام در ۲۰۲۴ به اوج خود یعنی ۳۲.۲۹ میلیون دلار رسید.اقلام صادراتی الجزایر به اسرائیل، شامل مواد استراتژیک و حساسی است که عموماً در حوزههای فنی و صنعتی به کار میروند. این اقلام شامل: ترکیبات فلزات گرانبها مانند طلا، نقره و پلاتین و ایزوتوپهای رادیواکتیو با کاربردهای پزشکی و علمی هستند.ثبت این ارقام در پایگاه داده سازمان ملل بر مبنای گزارشهای گمرکی معتبر است، که واقعیت انجام این تبادلات و مستندسازی آنها را تأیید میکند، هرچند به رسمیت رسمی شناخته نشده باشند.
افشای ماهیت مبادلات
بزرگترین شواهد از دور زدن تحریمهای رسمی توسط رسانههای مستقل الجزایری فاش شدند. در فوریه ۲۰۲۲، مجله «Algerie Part Plus» با انتشار تحقیقی، فاش کرد که «سوناتراک»، شرکت دولتی نفت و گاز الجزایر حداقل ۵۰ هزار تن گاز مایع(LPG) را به واسطه شرکت بینالمللی ویتول (Vitol) به اسرائیل صادر کرده است.طبق این گزارش، محمولههای گاز مایع از بندر اوران الجزایر بارگیری شده و سپس برای تغییر مقصد نهایی به بندر اشکلون اسرائیل، در دریای مدیترانه و در نزدیکی سواحل یونان توقف کردهاند.این عملیات، اعتراضهایی را در داخل شرکت در پی داشت. مدیران و مسئولان سوناتراک خواستار بازنگری در قرارداد با ویتول شدند و این سؤال را مطرح کردند که چرا شرکت، برخلاف سوابق قبلی در لغو قراردادهای مشابه (مثلاً با دلالانی که نفت را به تایوان میفروختند)، قرارداد خود با ویتول را که مقصد محمولههایش اسرائیل است، لغو نمیکند.این دادهها و گزارشها، تناقض در سیاست رسمی الجزایر را برجسته میسازد؛ کشوری که در سطح بینالمللی پرچمدار حمایت از آرمان فلسطین است، اما در عمل، روابط اقتصادی پنهانی با دشمن رسمی خود دارد.
مبادلات پشت پرده
علاوه بر گزارشهای آماری، شواهد میدانی رصد ترافیک دریایی و افشاگریهای رسانهای، ابعاد جدیدی از گستردگی مبادلات تجاری پنهان بین الجزایر و اسرائیل را آشکار میکند.در آوریل ۲۰۲۵، وبسایتهای متخصص در رصد ترافیک دریایی، مورد مشکوکی را فاش کردند: درحالیکه کشتی باری «کاپیتان کریستوس» با پرچم لیبریا در تاریخ ۱۱ آوریل در بندر بجایه الجزایر مشاهده شده بود، تنها یک هفته بعد، در ۱۸ آوریل، همان کشتی در بندر اشدود اسرائیل پهلو گرفت. این ردیابی عینی، حلقهای دیگر از تبادل تجاری مخفی و پشت پرده بین الجزایر و اسرائیل را نشان میدهد.همزمان با این شواهد، روزنامه الکترونیکی «الجزایر تایمز» در گزارشی در فوریه ۲۰۲۵، جایگاه الجزایر در این شبکه تجاری را فاش و اعلام میکند که الجزایر چهارمین شریک تجاری بزرگ عربی اسرائیل، پس از امارات، اردن و مصر است.ارزش صادرات الجزایر به اسرائیل در این گزارش، بیش از ۳۰ میلیون دلار برآورد شده است که علاوه بر مواد شیمیایی معدنی و ترکیبات فلزات گرانبها (مانند طلا، نقره و پلاتین)، انرژی و فرآوردههای نفتی را نیز شامل میشود.
افشاگری کارشناس الجزایری
امضای «توافقنامههای ابراهیم» توسط امارات، بحرین و مراکش، باعث شد که این کشورها اکنون بیمحابا حجم صادرات خود با اسرائیل را افزایش دهند و در صدر لیست قرار گیرند. این در حالی است که الجزایر همچنان میکوشد، حجم واقعی تجارت خود را مخفی نگه دارد و گفتمان رسمی طرفدار فلسطین خود را حفظ کند.«ولید کبیر»، روزنامهنگار و سیاستمدار معارض الجزایری، در مصاحبه با روزنامه مصری «الاستقلال» تأکید کرد که گزارشهای سازمان ملل، صحت اظهارات بیش از دو سال پیش او را تأیید میکند. وی در مارس ۲۰۲۳، حجم تجارت بین الجزایر و اسرائیل را حدود ۲۱ میلیون دلار تخمین زده بود که بخش عمده آن شامل محصولات انرژی و فلزات گرانبها بود.به گفته کبیر، این حجم از مبادلات، بیشتر از حجم تجارت بین مراکش و اسرائیل پیش از امضای توافقنامه عادیسازی سهجانبه (واشنگتن، تلآویو، رباط) در اواخر سال ۲۰۲۱ بوده است.
پیشینه سیاسی
ارقام رو به رشد تجارت پنهان میان الجزایر و اسرائیل، پرسشهای مهمی را درباره پیامدهای سیاسی و اخلاقی موضع رسمی الجزیره مطرح میکند. در حالی که گفتمان رسمی الجزایر، آرمان فلسطین را در قلب اولویتهایش قرار داده و این کشور را سرسختترین مخالف عادیسازی معرفی میکند، واقعیتهای اقتصادی پشت پرده، این موضع را به چالش میکشد.این تناقض آشکار میان موضع علنی و واقعیت معاملات، یک پارادوکس اجتنابناپذیر را آشکار میسازد:عملیات واسطهای پنهان: این معاملات نتیجه اقدامات شرکتهای بزرگ کارگزاری است که محدودیتهای ملی را دور میزنند.آگاهی محافل رسمی: یا این مبادلات با اطلاع و سکوت محافل رسمی الجزایر انجام میشود؛ مقاماتی که ترجیح میدهند برای جلوگیری از واکنشهای خشمآلود افکار عمومی و نقض موضع رسمی کشور، سکوت کنند.اظهارات اخیر «عبدالمجید تبون»، رئیس جمهور الجزایر، در مصاحبه با روزنامه فرانسوی L'Opinion در ۲ فوریه ۲۰۲۵، نشاندهنده احتمال تغییر در موضع قاطع این کشور است. وی اذعان کرد که الجزایر میتواند روابط خود را با اسرائیل «در روزی که یک کشور کاملاً مستقل فلسطینی اعلام شود» عادی کند.تبون همچنین یادآوری کرد که رؤسای جمهور قبلی الجزایر مانند «عبدالعزیز بوتفلیقه» و «شاذلی بن جدید»، در اصل هیچ مشکلی برای برقراری روابط با اسرائیل نداشتند، که این موضوع میتواند نشانهای از انعطافپذیری دکترینال درازمدت باشد.
این ابهام در عرصه دیپلماسی بینالمللی الجزایر نیز دیده میشود. به عنوان مثال در رأیگیری اخیر سازمان ملل متحد درباره «بیانیه نیویورک» که شامل محکومیت حماس، درخواست خلع سلاح و جلوگیری از حکومت آن بر غزه و تشویق کشورهای عربی به عادیسازی روابط با اسرائیل بود، الجزایر به این قطعنامه رأی مثبت داد. مجموع این وضعیت، الجزایر را در یک موقعیت مبهم و دوگانه قرار میدهد. از یک سو، در تلاش است تا صدای قوی و محوری در دفاع از فلسطین باشد و از سوی دیگر، آمار سازمان ملل نشاندهنده تجارت رو به رشد و پنهان آن با اسرائیل است.این دوگانگی میتواند بر اعتبار گفتمان دیپلماتیک الجزایر تأثیر منفی بگذارد و جایگاه آن را به عنوان یک بازیگر حامی آرمان فلسطین در صحنه عربی و بینالمللی تضعیف کند.
با دنبال کردن صفحه بینالملل فارس درجریان آخرین تحولات جهان قرار بگیرید.#الجزایر#صادرات#عادیسازی#اسرائیل#رژیم_صهیونیستی #فلسطین#غزه
18:12 - 26 September 2025
نظرات کاربران