دو‌راهی نتانیاهو در نیویورک
در میانه موج تازه شناسایی «دولت فلسطین» از سوی چند کشور اروپایی و فشار فزاینده بر بنیامین نتانیاهو، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، به‌صراحت اعلام کرد اجازه نخواهد داد اسرائیل کرانه باختری را ضمیمه سرزمین خود کند. این موضع آشکار که درست در آستانه سخنرانی نخست‌وزیر اسرائیل در نشست مجمع عمومی سازمان ملل مطرح شد، بلافاصله واکنش‌های تند جناح‌های راست‌گرای اسرائیل و هشدارهای کشورهای عربی و اروپایی را برانگیخت و بحثی تازه درباره آینده این سرزمین‌ها به جریان انداخت.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
شرق: در میانه موج تازه شناسایی «دولت فلسطین» از سوی چند کشور اروپایی و فشار فزاینده بر بنیامین نتانیاهو، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، به‌صراحت اعلام کرد اجازه نخواهد داد اسرائیل کرانه باختری را ضمیمه سرزمین خود کند. این موضع آشکار که درست در آستانه سخنرانی نخست‌وزیر اسرائیل در نشست مجمع عمومی سازمان ملل مطرح شد، بلافاصله واکنش‌های تند جناح‌های راست‌گرای اسرائیل و هشدارهای کشورهای عربی و اروپایی را برانگیخت و بحثی تازه درباره آینده این سرزمین‌ها به جریان انداخت. ترامپ در دفتر بیضی کاخ سفید، در پاسخ به پرسشی درباره گزارش‌ها مبنی بر قولی که به رهبران عرب و مسلمان برای جلوگیری از الحاق اسرائیل داده است، گفت: «اجازه نخواهم داد اسرائیل کرانه باختری را ضمیمه کند. اجازه نخواهم داد. این اتفاق نخواهد افتاد. چه با بی‌بی صحبت کرده باشم چه نه. چنین اجازه‌ای نخواهم داد. بس است. وقت متوقف‌کردن این روند است». او سپس افزود با نتانیاهو گفت‌وگویی «خوب» داشته و احتمال دارد به‌زودی توافقی درباره تبادل گروگان‌ها حاصل شود. ترامپ بار دیگر تأکید کرد آمریکا پس از دیدار با رهبران هشت کشور عربی و اسلامی درباره آینده غزه، «به دستیابی به نوعی توافق نزدیک شده است». او گفت: «باید با رهبر اسرائیل ملاقات کنم. آنها می‌دانند چه می‌خواهم. فکر می‌کنم بتوانیم این کار را انجام دهیم. امیدوارم بتوانیم این کار را بکنیم. بسیاری از مردم دارند می‌میرند». او ادامه داد: «می‌خواهم به اسرائیل بگویم باید جلو برویم. می‌خواهیم گروگان‌ها بازگردند. همه را یک‌جا می‌خواهیم. همه خواستار پایان این جنگ هستند. خواهیم دید چه می‌شود».
فشارهای بین‌المللی و صحنه نیویورک
این اظهارات ترامپ درست هم‌زمان با ورود نتانیاهو به نیویورک برای سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل ایراد شد. او قرار است با ترامپ نیز دیدار کند و درباره جنگ غزه و طرحی که آمریکا هفته گذشته به رهبران عرب و مسلمان ارائه داده بود، گفت‌وگو داشته باشد. استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا، پس از این نشست اعلام کرد انتظار دارد «پیشرفتی بزرگ» در مذاکرات حاصل شود؛ مذاکراتی که هدف آن پایان جنگ در غزه و ایجاد ساختاری تازه برای اداره این منطقه به‌جای حماس است. در همین حال، گمانه‌زنی‌های گسترده‌ای در اسرائیل و دیگر کشورها درباره واکنش احتمالی نتانیاهو به موج شناسایی فلسطین از سوی بریتانیا، استرالیا، فرانسه، کانادا و پرتغال در جریان است. مقام‌های اسرائیلی گفته‌اند هر اقدامی از سوی نتانیاهو نخست باید با ترامپ هماهنگ شود. تحلیلگران گزینه‌هایی مانند الحاق کامل کرانه باختری، الحاق بخش‌هایی کوچک‌تر نظیر نوار مرزی با اردن یا حتی بستن کنسولگری‌های بریتانیا، فرانسه و دیگر کشورها در قدس شرقی را مطرح کرده‌اند. هفته گذشته مقام‌های بریتانیایی ابراز نگرانی کردند که ترامپ ممکن است در واکنش به این تصمیمات اروپایی، کنترل اسرائیل بر شهرک‌های واقع در کرانه باختری را به رسمیت بشناسد، اما رهبران عرب و اروپایی با راه‌اندازی کارزاری فشرده تلاش کردند او را از چنین اقدامی بازدارند. فیصل بن‌فرحان، وزیر خارجه عربستان، هشدار داد هرگونه الحاق، پیامدهای خطرناکی خواهد داشت و افزود ترامپ این هشدار را «به‌خوبی درک کرده است».
جدال داخلی بر سر الحاق
در اسرائیل، فشار بر نتانیاهو از سوی جناح‌های راست کابینه افزایش یافته است. بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی و ایتامار بن‌گویر، وزیر امنیت ملی، همراه با گروهی از اعضای حزب لیکود، خواستار آن شده‌اند که به عنوان پاسخی به شناسایی فلسطین، حداقل بخش‌هایی نمادین از کرانه باختری ضمیمه شود. دان ایلوز، عضو لیکود در کنست، در پیامی نوشت: «ما ترامپ را به خاطر حمایت‌های سالیان اخیرش از اسرائیل دوست داریم و قدردان هستیم، اما اسرائیل مستقل است و تصمیم درباره اعمال حاکمیت در یهودا و سامره -سرزمین تاریخی ما- فقط بر عهده مردم یهود است». او افزود: «هیچ نهاد بین‌المللی حتی اگر دوست بزرگ و عزیز ما باشد، نمی‌تواند به ما دیکته کند با سرزمین خود چه کنیم». یوسی داگان، رئیس شورای منطقه‌ای سامره نیز از نتانیاهو خواست موضع ترامپ را نادیده بگیرد. او گفت: «یک دولت آمریکایی دوست واقعی دولتی نیست که به‌جای ما حاکمیت یا ساخت‌وساز را تحمیل کند، بلکه دولتی است که می‌توان با آن هم توافق داشت و هم اختلاف‌نظر». داگان افزود: «مسئولیت بر دوش نتانیاهو است. او نخست‌وزیر است، کسی که ما انتخاب کرده‌ایم. او باید در سازمان ملل اعلام کند این سرزمین ماست؛ کاری را انجام می‌دهم که برای بقای اسرائیل پس از هفتم اکتبر حیاتی است و حاکمیت کامل را در یهودا و سامره اعمال می‌کنم. اکثریت مردم این را می‌خواهند و کوتاه نخواهند آمد». شهرک‌های اسرائیلی از زمان جنگ ۱۹۶۷ تاکنون رشد چشمگیری داشته‌اند. امروز حدود ۷۰۰ هزار شهرک‌نشین اسرائیلی در میان ۲.۷ میلیون فلسطینی در کرانه باختری و قدس شرقی زندگی می‌کنند؛ منطقه‌ای که اسرائیل بخش شرقی آن را ضمیمه کرده اما این اقدام از سوی اغلب کشورها به رسمیت شناخته نشده است. طرح موسوم به «E1» که در آگوست گذشته تأیید نهایی گرفت، بخش‌های اشغالی را به دو نیم تقسیم کرده و عملا کرانه باختری را از قدس شرقی جدا می‌کند. این طرح که به‌شدت محکوم شده، مانع مهمی برای تشکیل کشور فلسطینی محسوب می‌شود. بیشتر کشورهای جهان شهرک‌سازی‌های اسرائیل را بر‌اساس قوانین بین‌المللی غیرقانونی می‌دانند، در‌حالی‌که اسرائیل با استناد به پیوندهای تاریخی و کتاب مقدس و نیز ضرورت‌های امنیتی، این برداشت را رد می‌کند. اسموتریچ، وزیر دارایی، در همین زمینه گفته بود: «کشور فلسطین از روی میز پاک شده است». در کنار همه این تنش‌ها، جنگ غزه همچنان ادامه دارد. این درگیری پس از یورش مرگ‌بار حماس در ۲۰۲۳ آغاز شد؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن هزارو ۲۰۰ نفر در اسرائیل، عمدتا غیرنظامی، منجر شد. در مقابل، بیش از ۶۵ هزار فلسطینی -اغلب غیرنظامی- در حملات اسرائیل جان خود را از دست داده‌اند. سازمان ملل هشدار داده بخش‌هایی از غزه با قحطی دست‌به‌گریبان است. ترامپ در نشست‌های اخیر گفت: «می‌خواهیم گروگان‌ها و اجساد بازگردند و صلحی در آن منطقه برقرار شود. گفت‌وگوهای خوبی داشتیم». هم‌زمان، اسرائیل به دلیل ویرانی گسترده و تلفات سنگین غیرنظامیان با محکومیت‌های جهانی روبه‌رو شده است.
آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.
