شدیدترین خشکسالی نیم قرن اخیر در ایران؛ بارورسازی ابرها بر فراز دریاچه ارومیه آغاز شد

آسمان ابری که در غروب سرخ رنگ شده است

مقام‌ها در ايران برای ايجاد باران، ابرها را با مواد شيميايی اسپری کرده‌اند تا بلکه با بدترين خشکسالی چند دهه اخير مقابله کنند. به گزارش خبرگزاری رسمی ايرنا، اين فرايند که «بارورسازی ابرها» نام دارد، روز گذشته - شنبه ۲۴ آبان - بر فراز درياچه اروميه انجام شده است.

اروميه بزرگترين درياچه ايران است، اما بخش اعظم آن خشک شده و بستر وسيعی از نمک بر جا گذاشته است. خبرگزاری ايرنا گزارش کرده بارورسازی بيشتری در استان‌های آذربايجان شرقی و آذربايجان غربی انجام خواهد شد.

در ایران ميزان بارش به کم‌ترين حد طی چند دهه اخیر رسيده و سدها تقريبا خالی هستند. هفته گذشته، مسعود پزشکيان هشدار داد که اگر به‌زودی بارندگی کافی رخ ندهد، ممکن است آب در تهران سهميه‌بندی شود و حتی ساکنان پايتخت مجبور به تخليه شوند.

روز جمعه، صدها نفر در يک شمال تهران در محوطه امام زاده صالح شمیران گرد هم آمدند تا برای بارش باران دعا کنند

منبع تصویر، EPA/Shutterstock

توضیح تصویر، روز جمعه، صدها نفر در يک شمال تهران در محوطه امام زاده صالح شمیران گرد هم آمدند تا برای بارش باران دعا کنند

فرايند بارورسازی ابرها شامل تزريق نمک‌های شيميايی، از جمله يدید نقره يا يدید پتاسيم، به درون ابرها است؛ اين کار يا با هواپيما انجام می‌شود يا با دستگاه‌هايی که روی زمين قرار دارند. در نتيجه، بخار آب آسان‌تر متراکم می‌شود و به باران تبديل می‌گردد.

اين فناوری دهه‌ها است که استفاده می‌شود و امارات متحده عربی نيز در سال‌های اخير برای کاهش کمبود آب از آن بهره برده است.

به گفته سازمان هواشناسی ايران، ميزان بارش در سال جاری در مقايسه با ميانگين بلندمدت حدود ٨٩٪ کاهش يافته است.

اين سازمان افزود: «در حال حاضر خشک‌ترين پاييز ٥٠ سال اخير را تجربه می‌کنيم.»

مقام‌ها همچنين اعلام کرده‌اند که برنامه‌هايی برای جريمه کردن خانواده‌ها و کسب‌وکارهايی که مقدار زيادی آب مصرف می‌کنند، در دست اجرا دارند.

احمد وظیفه،‌ رئيس مرکز ملی مديريت بحران اقليم و خشکسالی ايران، گفته است سدهای استان‌های تهران، آذربايجان غربی، آذربايجان شرقی و مرکزی در «وضعيت نگران‌کننده» قرار دارند و ميزان آب آن‌ها به چند درصد محدود شده است.

روز جمعه، صدها نفر در يک شمال تهران در محوطه امام زاده صالح شمیران گرد هم آمدند تا برای بارش باران دعا کنند.

هواشناسان ايرانی گزارش دادند که روز شنبه مقداری بارندگی در غرب و شمال‌غرب کشور رخ داده است؛ ويديوهايی نيز نشان می‌دهد که برای نخستين بار در سال جاری، پيست اسکی شمال تهران شاهد بارش برف بوده است.

مقام‌های مختلف طی ماه‌های اخیر بارها در مورد وضعیت کمبود آب در ایران هشدار داده‌اند و خواستار صرفه‌جویی مردم در مصرف آب شده‌اند. این در حالی است که ایران برای چندمین سال متوالی با بارش کمتر از میانگین معمول و خشکسالی روبرو است.

ایران همچنین برای تامین بخشی از برق خود هم به سدها وابسته است و خشکسالی موجب کمبود تولید برق و وابستگی بیشتر به نیروگاه‌های فسیلی هم شده است.

در تابستان ۱۴۰۴ برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی، ادارات دولتی در تهران و برخی دیگر از شهرها به‌طور مرتب تعطیل می‌شدند؛ اقدامی که اعتراض برخی کسب‌وکارها را به دلیل زیان اقتصادی به دنبال داشت.

پایتخت ایران برای تامین آب مورد نیاز خود به پنج سد اصلی وابسته است که بر اساس گزارش‌ها دست‌کم یکی از آن‌ها، یعنی سد لار، به گفته بهره‌بردارش عملا به طور کامل خشک شده است.

علاوه بر تهران، وضعیت دیگر نقاط ایران هم به لحاظ خشکسالی و کمبود آب وخیم است.