در ادامه مشروح گفت‌وگوی ایسنا با مرجان احرابی‌فرد - مدیر اجرایی «هفته دیزاین (طراحی) تهران» - را می‌خوانید. برنامه این رویداد روز یکشنبه، ۲۵ آبان در دانشگاه تهران لغو شد، اما در نقاط دیگری در شهر تهران ادامه دارد.
_تاریخچه و روند شکل‌گیری این رویداد چگونه بود؟
اساساً ماجرای شکل‌گیری این رویداد به سال ۱۳۹۸ برمی‌گردد. در آن سال، رویدادی با عنوان «طراحی مبلمان تهران» برگزار شد و من کیوریتور آن بودم. این رویداد را سه دوره با هدف ایجاد گفت‌وگو بین طراح و صنعتگر برگزار کردیم؛ چون در صنعت مبلمان همیشه مسئله کپی‌کاری وجود داشت و نمایشگاه‌ها به‌جای نمایش آثار طراحان، به ویترین فروشگاه‌های مبلمان تبدیل می‌شدند. من داور بودم و دائماً این انتقاد مطرح می‌شد که چرا چنین اتفاقی می‌افتد.
به همین دلیل، کارگروه معماری اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبلمان ایران شکل گرفت و من ریاست آن کارگروه را برعهده داشتم. در همان کارگروه بود که این رویداد را برگزار کردیم. در پایان سال سوم، چون رویداد با موفقیت و اقبال روبه‌رو شده بود، پیشنهاد شد سالنی در اختیار کارگروه قرار بگیرد. تا آن زمان، رویداد طراحی مبلمان تهران فقط یک غرفه در کنار نمایشگاه بین‌المللی مبلمان داشت که طی سه سال هر بار بزرگ‌تر شده بود.
_ از چه زمانی ایده گسترش رویداد و تبدیل آن به «هفته دیزاین (طراحی) تهران» شکل گرفت؟
در همان مقطع من پیشنهاد «هفته دیزاین تهران» را مطرح کردم. برای اینکه دقیق‌تر توضیح بدهم این پیشنهاد چیست، یک فرصت مطالعاتی گرفتم، درباره نمونه‌های مشابه مطالعه کردم و یک پروپوزال نوشتم. پروپوزال در اتحادیه مطرح شد و در کارگروه مورد موافقت قرار گرفت. بعد از آن، تعدادی از دوستانی را که در حوزه دیزاین تجربه داشتند، از اساتید دانشگاه گرفته تا صنعتگران شناخته‌شده حوزه مبلمان، دعوت کردیم و سال «صفر» رویداد را با هدف ایجاد گفت‌وگو بین ایران و جهان آغاز کردیم.
_ هدف اولیه شما از برگزاری «هفته دیزاین (طراحی) تهران» چه بود؟
قصد ما این بود که به‌جای «مهاجرتِ دیزاین»، «صادراتِ دیزاین» اتفاق بیفتد و بتوانیم یک گفت‌وگوی غیرسیاسی با جهان برقرار کنیم.
_ سال صفر با چه بازخوردی روبه‌رو شد؟
سال صفر با استقبال بی‌نظیری روبه‌رو شد؛ حتی خودمان هم انتظار نداشتیم. واقعاً یک جشن یک‌هفته‌ای دیزاین در شهر شکل گرفت. از شهرهای مختلف برای بازدید آمده بودند، هتل رزرو کرده بودند و سطح مخاطبان رویداد کاملاً تخصصی و حرفه‌ای بود. ما کاملاً غافلگیر شده بودیم چون فکر نمی‌کردیم این رویداد تا این حد گسترده مورد توجه قرار بگیرد.
ـ پس از این استقبال، چه تغییراتی در ساختار و روند رویداد ایجاد شد؟
پس از پایان سال صفر، تصمیم گرفتیم رویداد را توسعه بدهیم و هم وسعت و هم کیفیت آن را افزایش بدهیم. در کارگروه نیز تغییراتی ایجاد شد: ساختارهای سازمانی، شورای سیاست‌گذاری و سلسله‌مراتب اجرایی شکل گرفت، مسائلی که سال قبل وجود نداشت و همه‌چیز بیشتر براساس علاقه پیش رفته بود. تصمیم گرفتیم تخصص‌های بیشتری را وارد رویداد کنیم؛ بنابراین امسال فشن (مد) و سینما هم اضافه شد. همچنین به تمام نهادها، اتحادیه‌ها و مجموعه‌هایی که در حوزه دیزاین فعال بودند، از جمله دانشگاه‌ها فراخوان دادیم و دعوتشان کردیم کنار ما باشند.
_ با وجود این توسعه، امسال با چه اتفاقاتی مواجه شدید؟
دانشگاه تهران متأسفانه در دو روز پایانی از جمع ما جدا شد و بخش‌هایی از رویداد در این دو روز، به دلیل استقبال عجیب‌وغیرمنتظره لغو شد؛ اما در باقی بخش‌ها ادامه یافته و امروز هم برقرار است.
_ امسال چه تغییری در جغرافیای برگزاری ایجاد شد؟
سال گذشته تمرکز ما روی مرکز شهر بود: نوفل‌لوشاتو و مناطق ۶، ۱۱ و ۱۲. امسال تصمیم گرفتیم رویداد در منطقه یک برگزار شود؛ چون در مرکز شهر تعداد رویدادهای هنری و فرهنگی زیاد شده بود و ما ترجیح دادیم فضا را متنوع کنیم. بنابراین لوکیشن اصلی رویداد شهری امسال باغ‌موزه سینما بود. سال گذشته باغ اتحادیه را داشتیم و امسال هم با محوریت سینما پیش رفتیم.
ـ ساختار اصلی «هفته دیزاین (طراحی) تهران» شامل چه بخش‌هایی است؟
هفته دیزاین تهران دو بخش دارد؛ یک بخش نمایشگاهی و یک بخش شهری.
بخش نمایشگاهی چهار روز اول برگزار می‌شود و همزمان از روز اول تا روز هفتم، بخش شهری ادامه دارد. در بخش نمایشگاهی، دیزاینرهای مستقل و شرکت‌ها کنار هم حضور دارند و مسابقه «دیزاین برتر» برگزار می‌شود. بخش شهری شامل ایونت‌هایی در دفاتر، شوروم‌ها و خانه‌های قدیمی مربوط به حوزه دیزاین است و نمایش آثار طراحان مستقل در این فضاها انجام می‌شود.
ـ از ابتدا هدف شما در «هفته دیزاین (طراحی) تهران» چه بوده است؟
هدف ما از ابتدا صادرات دیزاین بوده و در همین هفته دیزاین نیز این هدف را دنبال کردیم. جالب است بدانید امسال در هفته دیزاین میلان، تعدادی از افرادی که سال گذشته اینجا حضور داشتند، آثارشان به سالن ستلایت رفت و در «میلان دیزاین ویک» نمایش داده شد. در فرانسه، اسپانیا و در هفته دیزاین دبی هم همینطور. این روند نشان می‌دهد رویداد ما آرام‌آرام به سمت صادراتی شدن در حرکت است و مسیر خود را پیدا می‌کند.
_ مهم‌ترین چالش‌های اجرایی شما در این دوره چه بود؟
نبود زیرساخت شهری برای برگزاری چنین رویدادهایی یکی از چالش‌های مهم ما بود. نمی‌توانم بگویم تنها چالش، اما چالشی جدی بود. همراه کردن دولت و حاکمیت نیز چالش بزرگی بود؛ اینکه بتوانیم توضیح بدهیم ما هیچ رفتار سیاسی در شهر نمی‌خواهیم و فقط می‌خواهیم از ظرفیت‌های موجود استفاده کنیم تا یک گفت‌وگوی غیرسیاسی با جهان داشته باشیم. خوشبختانه امسال دولت و حاکمیت همراهی خوبی داشتند، اما زیرساخت‌های شهری آمادگی مواجهه با این حجم از مخاطب را نداشتند؛ همان اتفاقی که شما در دانشگاه تهران دیدید.
دانشگاه تهران با آن همه تعدد درهای ورودی، گالری نگارخانه خیابان قدس را برای ورود به رویدادی به این بزرگی در اختیار ما گذاشت، نه درِ اصلی را. تصور کنید چنین جمعیتی بخواهد از آن مسیر محدود وارد شود! نگرانی هم وجود داشت مبادا با مقاومت نیروهای بسیج یا سایر بخش‌ها روبه‌رو شویم، که متأسفانه نهایتاً این اتفاق افتاد. این دو عامل؛ نبود زیرساخت و محدودیت‌های دسترسی باعث آن بی‌نظمی شد.
_ اگر اختیارات و امکانات بیشتری داشتید، چه تغییری در رویداد ایجاد می‌کردید؟
قطعاً وسعت رویداد را بزرگ‌تر می‌کردم، تعداد رشته‌ها را افزایش می‌دادم و رویداد را به‌صورت ملی ثبت می‌کردم؛ یعنی وارد تقویم رسمی کشور می‌کردم. دوست داشتم این اتفاق به عنوان یک رویداد مردمی به یک جشن ملی تبدیل شود؛ یک هفته ملی که در تقویم ثبت باشد.
_ برنامه شما برای دوره‌های بعد چیست؟
طبیعتاً هر بار که رویداد را برگزار می‌کنیم با مسائل جدید روبه‌رو می‌شویم و چون دیزاین ذاتاً حل مسئله است، از همین حالا تا هفته دیزاین بعدی شروع می‌کنیم مشکلات سال جاری را یکی‌یکی حل کنیم. هر کدام از ما هر روز که یکی از چالش‌ها را می‌بینیم، پیشنهاد کاری را که باید انجام شود می‌دهیم. این روند با تفکر دیزاین‌محور و خلاقیت انجام می‌شود تا هم کیفیت و هم وسعت رویداد افزایش پیدا کند. واقعاً سخت است که هم فراوانی ایجاد کنیم و هم از این فراوانی کیفیت طلب کنیم.
_ خروجی و دستاورد این هفته برای شرکت‌کنندگان چیست؟
تصور کنید فردا مرزهای کشور بیشتر باز شود و برندهایی با استاندارد جهانی وارد بازار ایران شوند. طبیعی است تولیدکنندگانی که سال‌ها کپی‌کاری می‌کردند از صحنه صنعت حذف می‌شوند. این نگاه از بالا به پایین است.
اما اولین دستاورد برای شرکت‌ها این است که در حوزه دیزاین اوریجینال فعال شوند و دیزاین استودیوهای خود را شکل بدهند.
برای طراحان نیز همکاری با شرکت‌ها و برندها اتفاق می‌افتد، دیزاین صادراتی خواهند داشت و به بازار جهانی وصل می‌شوند؛ و این دستاورد کمی نیست.
_ منابع مالی رویداد چگونه تأمین می‌شود؟
بخش نمایشگاهی توسط اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبلمان ایران تأمین می‌شود. بخشی از هزینه‌ها از فروش غرفه‌ها پوشش داده می‌شود و باقی را اسپانسرها تأمین می‌کنند. هر لوکیشن هم تلاش می‌کند از حامیان مالی داخل شبکه خودش کمک بگیرد. این یک جریان از بالا به پایین است؛ جریانی که برای کیفیت بالا نیاز به تأمین مالی قابل‌توجه دارد.
ـ آیا «هفته دیزاین (طراحی) تهران» می‌تواند به یک رویداد مطرح منطقه تبدیل شود؟
قطعاً بله. کشور ما این شانس را دارد. ما در فلات ایران زندگی می‌کنیم؛ وسعت فرهنگی، تاریخی و هنری ما و همپوشانی‌هایی که با کشورهای همسایه داریم، امکان تبدیل‌شدن به هاب منطقه را فراهم می‌کند. اگر قدرتمند شروع کنیم، می‌توانیم در منطقه مرکز توجه باشیم. فقط از دولت و حاکمیت کمک می‌خواهم و از رسانه‌ها می‌خواهم که ما را درست و گسترده تکثیر کنند.
انتهای پیام
