همشهری آنلاین، فرخنده رفائی: پژوهشگران MIT موفق شده‌اند نسل تازه‌ای از نانوذرات لیپیدی را طراحی کنند که توان اثربخشی واکسن‌های mRNA را در مدل‌های حیوانی تا حدود صد برابر افزایش می‌دهد؛ دستاوردی که می‌تواند مصرف دوز واکسن را به‌طور چشمگیری کاهش دهد و مسیر تولید واکسن‌های ارزان‌تر، کم‌عارضه‌تر و انعطاف‌پذیرتر را هموار می‌کند.
به گزارش نیواطلس، در این پژوهش که یافته‌های آن در نشریه Nature Nanotechnology منتشر شده، تیم مشترکی از مؤسسه کوخ MIT و پژوهشگران حوزه نانودارو، خانواده‌ای تازه از لیپیدها (چربی‌های) دارای قابلیت یونیزه شدن را ساختند که ساختاری حلقوی و زیست‌تخریب‌پذیر دارند. این لیپیدها با کارایی بیشتر می‌توانند mRNA را در بدن حفظ و دقیقا به درون سلول هدف منتقل کنند.
به گفته نویسندگان این مقاله، این ساختار جدید به‌طور قابل توجهی توان واکسن‌های mRNA را افزایش می‌دهد و می‌تواند راهنمایی برای نسل آینده حامل‌های واکسن باشد.
واکسن‌های mRNA برخلاف واکسن‌های کلاسیک، حاوی قطعات ویروس یا باکتری نیستند؛ بلکه آنها را وادار می‌کنند تا پروتئین‌های لازم برای دفاع ایمنی را بسازند. در این میان، نقش نانوذرات لیپیدی (LNP) محافظت از mRNA و کمک به ورود آن به سیتوزول سلول است. اما قدرت این نانوذرات به ترکیب شیمیایی لیپیدهایشان بستگی دارد.
بیشتر بخوانید:
پژوهشگران MIT با ساخت مجموعه‌ای از لیپیدهای جدید یونش‌پذیر، تلاش کردند کارآمدترین ترکیب را برای تحویل ژن‌های هدف – از جمله ژن زیست‌تاب (bioluminescent ) لوسیفراز – پیدا کنند. نتیجه این بررسی‌ها، شناسایی ساختاری با نام AMG۱۵۴۱ بود که توان واکسن را به شکل چشمگیری بالا می‌برد.
بر پایه داده‌ها، نسخه جدید واکسن، به‌صورت واحدبه‌واحد، قدرتی معادل صد برابر ترکیب مورد تأیید FDA یعنی SM-۱۰۲ دارد. افزون بر این، کاهش دوز تزریقی سبب می‌شود تجمع واکسن در کبد کمتر شده و در نتیجه سمیت بالقوه آن کاهش یابد. این موضوع می‌تواند در بهبود ایمنی واکسن‌های mRNA نقشی کلیدی ایفا کند.
با توجه به هزینه بالای تولید واکسن‌های mRNA، افزایش قدرت آنها به‌معنای کاهش چشمگیر قیمت هر دوز خواهد بود. محققان همچنین امیدوارند این فناوری، امکان تولید واکسن‌های فصلی آنفلوانزا را دقیق‌تر کند، زیرا ساخت واکسن‌های mRNA بسیار سریع‌تر است و می‌تواند با زمان‌بندی مؤثرتر، به سویه‌های در گردش نزدیک‌تر باشد.
