یک پرونده بی‌سابقه اقلیمی میان یک کشاورز بلژیکی و یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های نفتی جهان امروز (۱۹ نوامبر) آغاز می‌شود؛ تقریباً دو سال پس از ثبت آن.
در مارس ۲۰۲۴، هوگ فالیس از استان انو در غرب بلژیک علیه توتال‌انرژیز به دادگاه بازرگانی تورنه شکایت کرد تا برای خسارت‌های وارده به مزرعه‌اش که به گفته او مستقیماً ناشی از تغییرات آب‌وهوایی است، غرامت بگیرد.
این پرونده که با پشتیبانی فیان، گرین‌پیس و «لیگ حقوق بشر» و همچنین با حمایت «فدراسیون بین‌المللی حقوق بشر» (FIDH) در چارچوب پروژه «در دادگاه می‌بینیمت» همراه است، نخستین اقدام قضایی اقلیمی علیه یک شرکت چندملیتی در بلژیک به شمار می‌رود؛ نبردی از جنس «داوود علیه جالوت».
«خط مقدم تغییرات آب‌وهوایی»
فالیس در بیانیه‌ای که برای یورونیوز سبز ارسال کرده می‌گوید تغییرات آب‌وهوایی تأثیر «بسیار عمده‌ای» بر کسب‌وکار او گذاشته است.
بازده علفزارها و محصولاتش تحت تأثیر رویدادهای آب‌وهواییِ حدی ناشی از اقلیم، مانند بارش‌های سنگین، خشکسالی‌ها و موج‌های گرما قرار گرفته است.
او می‌افزاید: «مانند همه کشاورزان، من در خط مقدم تغییرات آب‌وهوایی هستم.» «با این حال، تغییرات آب‌وهوایی اجتناب‌ناپذیر نیست. مسببان باید پاسخ‌گو شوند.»
سه سازمان غیردولتیِ شاکی در این پرونده از توتال‌انرژیز می‌خواهند همه سرمایه‌گذاری‌های جدید در طرح‌های سوخت‌های فسیلی را متوقف کند و از دادگاه می‌خواهند مسئولیت فعالیت‌های این غول نفتی را که «به‌طور مستقیم به سامانه اقلیمی آسیب می‌زند» روشن کند.
«توتال‌انرژیز کیست؟»
توتال‌انرژیز که اخیراً با رونمایی از سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیون دلاری (۸۶٫۲۵ میلیون یورو) برای اقلیم در COP30 خبرساز شد، یکی از حدود ۲۰ شرکتی است که در تولید سوخت‌های فسیلی فعال‌اند و مسئول بیش از یک‌سوم انتشار گازهای گلخانه‌ای هستند.
با این حال، این شرکت مأموریت خود را تأمین انرژی برای بیشترین تعداد ممکن از مردم با ویژگی‌های «مقرون‌به‌صرفه‌تر، قابل‌اعتمادتر و پایدارتر» توصیف می‌کند.
به گفته FIDH، توتال‌انرژیز به‌تازگی افزایش چهار درصدی در تولید هیدروکربن خود را تأیید کرده است؛ فعالیتی که شامل استخراج و پالایش هیدروکربن‌هایی مانند نفت خام و گاز طبیعی از زمین می‌شود.
این اقدام با توصیه‌های نهادهایی چون هیئت بین‌دولتی تغییرات اقلیمی (IPCC) در تضاد است؛ نهادی که می‌گوید برای محدود کردن گرمایش جهانی به ۱٫۵ درجه سانتی‌گراد، تولید هیدروکربن باید کاهش یابد.
«توقف فوری» سوخت‌های فسیلی
گائل دوسپلشر از FIDH می‌گوید: «راه‌حل بحران اقلیمی مستلزم آن است که شرکت‌های چندملیتی فوراً سرمایه‌گذاری‌های جدید در سوخت‌های فسیلی را متوقف کنند تا انتشار گازهای گلخانه‌ای مهار شود.»
او افزود: «امیدواریم دادگاه، توتال‌انرژیز را وادارد که به‌راستی در گذار سبز سرمایه‌گذاری کند و تضمین کند که حقوق بشر با فروپاشی اقلیمی به خطر نمی‌افتد.»
یورونیوز سبز به‌صراحت از توتال‌انرژیز پرسید آیا قصد دارد سرمایه‌گذاری در سوخت‌های فسیلی را پایان دهد و آیا مسئولیت خسارت‌های ناشی از تغییرات اقلیمی در مزرعه فالیس را می‌پذیرد یا نه. این شرکت تا زمان انتشار این گزارش پاسخی نداده بود.
رأی دادگاه تا اوایل سال ۲۰۲۶ صادر نخواهد شد.
