تولد جارویس مرد آهنی در دنیای واقعی

به نوشته روزنامه وال‌استریت ژورنال، جارویس، هوش مصنوعی تخیلی مارول، زمانی به خاطر کمک به تونی استارک،‌ میلیاردر خوش‌گذران و ابرقهرمان، برای نجات جهان شناخته می‌شد. اما اکنون او در اتاق‌های هیات مدیره، ارائه‌های اولیه، وبلاگ‌های شرکت‌ها و سخنرانی‌های مدیران همه جا حاضر است.

این شخصیت که نام کاملش «J.A.R.V.I.S.» (مخفف عبارت «فقط یک سیستم نسبتا بسیار هوشمند») است، به روشی غیرتهدیدآمیز و تا حد قابل فهمی فنی، برای توصیف نوید هوش مصنوعی مولد در کسب‌وکار به عموم، مطبوعات و کارمندان تبدیل شده است. مدیران فناوری (که اغلب خوره‌های فناوری هستند) عاشق این هستند که این مرجع چقدر در دسترس است و همچنین چقدر خوب بهترین‌های هوش مصنوعی را در خود جای داده است.

رابرت بلوموف، مدیر ارشد فناوری در شرکت آکامای تکنولوژیز، گفت: «من زیاد از آن استفاده می‌کنم. اگر به [هوش مصنوعی عمومی] و کاری که ما سعی در انجام آن داریم فکر کنید، فکر می‌کنم جارویس به نوعی بهترین نسخه از آن چیزی است که داریم.» هوش مصنوعی جارویس در فیلم «مرد آهنی» محصول ۲۰۰۸ که آغازگر دنیای سینمایی مارول بود، معرفی شد، هرچند او ادای احترامی به شخصیت کتاب‌های مصور ادوین جارویس، پیشخدمت (انسان) وفادار خانواده استارک و انتقام‌جویان، است.

در فیلم‌ها، قابلیت‌های جارویس از مدیریت خانه‌ی استارک تا کمک به او در طراحی لباس مرد آهنی‌اش گسترش می‌یابد و به نوعی به یک سیستم عامل در داخل صنایع استارک تبدیل می‌شود و بخش‌هایی از آن را اداره می‌کند. استارک در فیلم «انتقام‌جویان: عصر اولتران» محصول ۲۰۱۵ گفت: «او بیشتر از هر کس دیگری غیر از پپر (شرکت زندگی مرد آهنی)، کسب و کار را اداره می‌کند و این هوش مصنوعی را با پپر پاتس، مدیرعامل صنایع استارک، مقایسه کرد. بلوموف گفت: «عامل‌های هوش مصنوعی امروزی بسیار کمتر قابل اعتماد هستند و توانایی‌های آنها معمولا محدودتر و مربوط به وظایف یا صنایع خاص است.»

اما او به هر حال عاشق این اشاره است و اغلب از آن در گفت‌وگوها برای مخاطبان فنی و غیرفنی استفاده می‌کند. جامعه به یک نقطه تماس فرهنگی نیاز دارد تا به توضیح جزئیات فنی هوش مصنوعی کمک کند، اما بسیاری از آنچه در آنجا وجود دارد، بر بدترین جنبه‌های آن تمرکز دارد، مانند هوش مصنوعی‌های شیطانی از «۲۰۰۱: یک ادیسه فضایی» یا «ترمیناتور».

جولیان چمبلیس، استاد زبان انگلیسی در دانشگاه ایالتی میشیگان و وال بریمن، متصدی تاریخ در موزه MSU، گفت: «یکی از کارهایی که جارویس انجام می‌دهد این است که چهره‌ای واقعا زیبا به سیستم‌های عامل‌گرا می‌دهد.» چامبلیس گفت جارویس از نظر اخلاقی و شناختی آگاه است و نگرانی‌های ما را مبنی بر اینکه این فناوری می‌تواند جایگزین انسان‌ها شود یا حتی به آنها آسیب برساند، برطرف می‌کند.

ویجوی پاندی هم همین فکر را می‌کرد وقتی تیمش در «اوت‌شیفت»، آزمایشگاه نوآوری سیسکو، با محبت به برخی از عوامل هوش مصنوعی در حال توسعه، لقب «جارویس» می‌داد. او حتی یک شوخی رایج هم در مورد اطمینان از وجود حفاظ‌های مناسب داشت، «تا جارویس شما به‌هال» - همان ابرهوش تهدیدآمیز در «۲۰۰۱» - تبدیل نشود. کارشناسان فکر می‌کنند سناریوی‌هال یا «ترمیناتور» - سیستم‌هایی که برای خدمت به بشریت طراحی شده‌اند و در نهایت علیه آن عمل می‌کنند - محتمل‌تر است.

اما ماهیت آرمان‌گرایانه جارویس همچنان الهام‌بخش گروه رو به رشد طرفداران علمی تخیلی و فانتزی است که شرکت‌های آمریکایی را اداره می‌کنند. برخی از شرکت‌ها حتی رسما ابزارهای هوش مصنوعی خود را به نام او نام‌گذاری می‌کنند. شرکت فناوری دندان‌پزشکی هنری شاین وان، یک ابزار تحلیلی دارد که به نام جارویس نام‌گذاری شده است.

طبق گزارش‌ها، گوگل ساخت یک عامل هوش مصنوعی را آغاز کرد که می‌توانست در مرورگر وب با نام «پروژه جارویس» پیمایش کند، اگرچه بعدا گزارش شد که این شرکت نام آن را به «پروژه مارینر» تغییر داده است. شرکت بازاریابی هوش مصنوعی جاسپر قبلا جارویس نام داشت. این شرکت در سال ۲۰۲۲ پس از اختلافات علامت تجاری با مارول، نام تجاری خود را تغییر داد، اگرچه این شرکت اعلام کرد که نام جدید، ماهیت انسان‌محور ابزار آن را بهتر منعکس می‌کند.

فرهنگ عامه علمی تخیلی پیش از این نیز با پیشرفت‌های فناوری در دنیای واقعی برخورد داشته است. سوفیا ولاستگویی، مدیر هیات‌مدیره BlackLine و مدیر ارشد سابق فناوری هوش مصنوعی در مایکروسافت، گفت: «در فناوری، سابقه طولانی در استفاده از فیلم‌ها نه تنها به عنوان الهام، بلکه برای توضیح برخی از اهدافمان وجود دارد.»

ولاستگی که بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۴ سمت‌های متمرکز بر محصول را در اپل بر عهده داشت، گفت که «پیشتازان فضا: نسل بعدی»، الهام‌بخش ساخت آیپد اصلی بوده است. ربات‌های انسان‌نما که برای کارهای خانه ساخته شده‌اند با رُزی، روبات سریال «جتسون‌ها» مقایسه شده‌اند. شرکت مسابقه ماشین‌های پرنده ایراسپیدر اعلام کرد که به تحقق وعده‌های فیلم‌هایی مانند «جنگ ستارگان: قسمت اول» و «بازگشت به آینده» نزدیک شده است.

در مقطعی، ولاستگی گفت: «مثل این است که آیا ما بر فیلم‌های علمی تخیلی تاثیر می‌گذاریم یا فیلم‌های علمی تخیلی بر ما تاثیر می‌گذارند؟» چمبلیس با اشاره به یکی از دستیاران کامپیوتری مرد آهنی در کمیک‌های جدیدتر، «Iron.GPT»، موافقت و تاکید کرد که تقریبا هر دو مورد درست است، هم فیلم‌ها روی دنیای فناوری تاثیر می‌گذارند، هم دنیای فناوری، روی فیلم‌ها.

این مطلب برایم مفید است 0 نفر این مطلب را پسندیده اند