جنگ اوکراین؛ آغاز گفت‌وگوهای ژنو درباره طرح ۲۸ ماده‌ای ترامپ

مقام‌های اوکراینی امروز یکشنبه ۲۳ نوامبر (دوم آذر)، اعلام کردند که گفت‌وگوها درباره آنچه "طرح صلح آمریکا" برای پایان دادن به جنگ روسیه علیه اوکراین خوانده می‌شود، در ژنو سوئیس آغاز شده است.

آندری یرماک، رئیس هیأت مذاکره‌کننده اوکراین که خبر آغاز مذاکرات در ژنو را در تلگرام منتشر کرد، ریاست هیأت ۹ نفره‌ای را بر عهده دارد که از سوی ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، منصوب شده است.

یرماک گفت که نخستین نشست این هیأت با مشاوران امنیت ملی بریتانیا، فرانسه و آلمان برگزار شده است. طبق برنامه‌ریزی‌ها، نشست بعدی با هیأت آمریکایی خواهد بود. او افزود: «ما رویکردی کاملاً سازنده داریم.» به‌ گفته او، امروز چندین نشست در قالب‌های مختلف پیش‌بینی شده است.

یرماک ادامه داد: «ما همچنان به طور مشترک در راستای دستیابی به صلحی پایدار و عادلانه برای اوکراین کار می‌کنیم.» طرح ۲۸ ماده‌ای دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، عمدتاً از اوکراین امتیازهای زیادی را می‌طلبد. زلنسکی اعلام کرده که قصد دارد پیشنهادهایی جایگزین ارائه دهد.

روبیو و ویتکاف در ژنو

مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا نیز برای مذاکره در مورد طرح پیشنهادی دولتش جهت پایان دادن به جنگ اوکراین، وارد سوئیس شده است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، هواپیمای روبیو بامداد شنبه در ژنو به زمین نشست. به گزارش رسانه‌ها، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا نیز در حال حاضر در ژنو است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

هیأتی از ایالات متحده، به همراه نمایندگانی از اوکراین و متحدان اروپایی آن، امروز در سوئیس برای بحث در مورد طرح ایالات متحده دیدار خواهند کرد.

علاوه بر روبیو و ویتکاف، انتظار می‌رود آندری یرماک، رئیس دفتر ریاست جمهوری اوکراین و مشاوران سیاست خارجی سه قدرت اروپایی آلمان، فرانسه و بریتانیا، در این نشست شرکت کنند.

امید زلنسکی به "نتیجه مثبت"

ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، هم‌زمان اعلام کرده که در خصوص دستیابی به نتیجه‌ای مثبت در مذاکرات صلح ژنو امیدوار است.

او در شبکه اجتماعی اکس از تماس نزدیک تیم‌های اوکراینی، آمریکایی و اروپایی خبر داد و نوشت: «خونریزی باید متوقف شود و باید اطمینان حاصل کنیم که جنگ هرگز دوباره شعله‌ور نخواهد شد.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

زلنسکی همچنین اعلام کرد که منتظر نتایج گفت‌وگوهای امروز در ژنو است. رئیس جمهوری اوکراین هم‌زمان نسبت به عملکرد سازنده همه شرکت‌کنندگان ابراز امیدواری کرد و افزود: «ما همه به یک نتیجه مثبت نیاز داریم.»

ترامپ بار دیگر اوکراین را به "ناسپاسی" متهم کرد

در چنین شرایطی، دونالد ترامپ بار دیگر اوکراین را به "ناسپاسی" متهم کرد. ترامپ در شبکه اجتماعی خود "تروث سوشال" نوشت: «رهبری اوکراین هیچ قدردانی‌ای از تلاش‌های ما نشان نداده است.»

رئیس جمهوری آمریکا، هم‌زمان با گفت‌وگوهای فشرده در ژنو، در پیام خود جنگ را "فاجعه‌ای انسانی" خوانده، اما حمله نظامی روسیه به اوکراین را محکوم نکرده است.

خواست زلنسکی برای تقویت سریع پدافند هوایی

رئیس جمهوری اوکراین پیش از آغاز گفت‌وگوهای ژنو، از متحدان کشورش خواست تا ظرفیت‌های پدافند هوایی اوکراین را به سرعت تقویت کنند.

به گفته او، گرچه امروز در سوئیس نشست‌هایی با حضور نمایندگان آمریکا، آلمان، فرانسه و بریتانیا برگزار می‌شود، اما "به موازات رویکرد دیپلماتیک، باید تمامی تلاش خود را برای تقویت نیروی دفاعی‌مان در برابر چنین حملات رذیلانه‌ای از سوی روسیه به کار گیریم".

زلنسکی افزود: «بسیار مهم است که اجرای تمامی توافق‌های خود با شرکای‌مان درباره سامانه‌های پدافندی و موشکی را تسریع کنیم.»

به‌ گفته زلنسکی، روسیه تنها در هفته گذشته بیش از هزار و ۵۰ پهپاد، حدود هزار بمب سُرشی و بیش از ۶۰ موشک بالستیک و کروز علیه اوکراین به‌کار گرفته است.

زلنسکی با انتشار ویدیویی در رابطه با این حملات، یادآوری کرد که چهارشنبه گذشته در حمله موشکی روسیه به شهری در ترنوپیل واقع در غرب اوکراین، ۳۳ نفر در یک ساختمان مسکونی نیمه‌ویران جان باخته‌اند.

در میان قربانیان شش کودک دیده می‌شوند و به‌گفته مقام‌های اوکراینی، حدود ۱۰۰ نفر نیز زخمی شده‌اند. عملیات آواربرداری عصر شنبه به پایان رسید و طبق اعلام رسمی، همچنان شش نفر مفقود هستند.

"طرح جداگانه" صدراعظم آلمان

فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، در این میان اعلام کرده است که در جریان گفت‌وگوهای جاری درباره راه‌های پایان دادن به جنگ روسیه علیه اوکراین، یک طرح پیشنهادی مستقل ارائه کرده است. او روز یکشنبه گفت که این پیشنهاد "در سطحی پایین‌تر از راه‌حل کامل" طرح ۲۸ ماده‌ای آمریکاست.

مرتس هم‌زمان نسبت به امکان دستیابی به توافق تا روز پنج‌شنبه، روزی که ضرب‌الاجل ترامپ به پایان می‌رسد، ابراز تردید کرد و گفت، اگرچه دستیابی به توافق کاملاً منتفی نیست، اما افزود: «تردید دارم که با توجه به اختلافات موجود، چنین نتیجه‌ای ممکن باشد.»

تأکید رئیس کمیسیون اروپا بر "حق حاکمیت" اوکراین

در این میان، رئیس کمیسیون اروپا شروطی را برای دستیابی به صلح در اوکراین مطرح کرده است. اورزولا فون در لاین، همچون صدراعظم آلمان، در ژنو اعلام کرد که مرزهای اوکراین را نمی‌توان با توسل به زور تغییر داد.

فون در لاین علاوه بر این تأکید کرد که ارتش اوکراین نباید آن‌چنان کوچک شود که این کشور در برابر حملات احتمالی آینده آسیب‌پذیر گردد.

سومین شرط فون در لاین تأکید بر این امر است که اتحادیه اروپا باید نقشی محوری در هر گونه توافق صلحی در اوکراین ایفا کند. رئیس کمیسیون اروپا گفت: «اوکراین باید آزادی و حق حاکمیت برای تعیین سرنوشت خود را داشته باشد. این کشور مسیر اروپایی را برگزیده است.»

نشست شورای امنیت ملی آلمان

در میانه بحث‌ها درباره طرح آمریکا برای پایان دادن به تجاوز نظامی روسیه، شورای امنیت ملی دولت آلمان دیروز شنبه درباره وضعیت اوکراین تشکیل جلسه داد.

به‌گفته اشتفان کورنلیوس، سخنگوی دولت آلمان، این نهاد به ریاست فریدریش مرتس، صدراعظم این کشور از حزب دموکرات مسیحی، "تحولات اخیر با محوریت جنگ علیه اوکراین را مورد بررسی قرار داد".

به گفته کورنلیوس، مرتس که دیروز شنبه در نشست سران گروه ۲۰ در آفریقای جنوبی شرکت کرده بود، سایر اعضای شورای امنیت ملی را "در جریان گفت‌وگوهای خود با شرکای اروپایی و بین‌المللی" قرار داده است.

سخنگوی دولت تأکید کرد: «شورای امنیت ملی بار دیگر تأکید کرده که آلمان با جدیت کامل به مشارکت خود در روند دستیابی به صلحی عادلانه و پایدار برای اوکراین ادامه خواهد داد.»

خواست گسترش اتحادیه اروپا به یک "ناتوی اروپایی"

هم‌زمان با این تحولات، مانفرد وبر، نماینده پارلمان اروپا از حزب سوسیال مسیحی آلمان، خواستار گسترش اتحادیه اروپا به یک "ناتوی اروپایی" شد.

رئیس "حزب مردم اروپا (EVP)" به روزنامه "بیلد ام زونتاگ" گفت: «ما دیگر نمی‌توانیم بدون هیچ قید و شرطی به ایالات متحده آمریکا تکیه کنیم.» او با بیان اینکه اروپا در حال تجربه "دورانی تاریخی" است، افزود که این فقط مربوط به اوکراین نیست، بلکه "مربوط به امنیت همه ماست".

مانفرد وبر ضمن انتقاد از طرح ۲۸ ماده‌ای ترامپ، تصریح کرد که این طرح مستلزم آن است که اوکراین بخش‌هایی از خاک خود را واگذار کند و میزان نیروهای مسلح خود را کاهش دهد.

این سیاستمدار حزب سوسیال مسیحی اظهار داشت که اوکراین نباید مجبور به واگذاری خاک شود. علاوه بر این، به باور این سیاستمدار آلمانی، توان نظامی اوکراین باید نه تضعیف، بلکه تقویت شود.

طرح جایگزین اروپا در برابر طرح ترامپ

اروپایی‌ها پس از طرح غافلگیرکننده ترامپ، کار بر روی پیشنهادی جایگزین در مقابل آن را با شتاب آغاز کردند. گفته می‌شود که این پیشنهاد اکنون به طرف آمریکایی ارائه شده است.

حامیان اروپایی کی‌یف روز شنبه در حاشیه نشست گروه ۲۰ در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی، درباره این طرح جایگزین رایزنی کرده بودند. تیم فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان نیز هماهنگی‌های فشرده‌ای با شرکای اروپایی انجام داده بود.

هدف اروپایی‌ها از طرح جایگزین‌شان که توسط مشاوران امنیت ملی کشورهای اروپایی تدوین شده، عمدتاً حذف بندهایی از طرح ۲۸ ماده‌ای ترامپ است که از نگاه آنان غیرقابل‌قبول محسوب می‌شود.

استیو ویتکاف، مذاکره‌کننده آمریکایی، طرح مزبور را عمدتاً با کیریل دمیتریف، فرستاده ویژه روسیه، تنظیم کرده بود. به همین دلیل طرح به‌شدت یک‌جانبه و در راستای منافع روسیه ارزیابی می‌شود.

در طرح آمریکا از جمله پیش‌بینی شده است که اوکراین از مناطق دونتسک و لوهانسک عقب‌نشینی کند، حجم ارتش خود را به میزان چشمگیری کاهش دهد و به ناتو هم نپیوندد. در مقابل، اوکراین باید از شرکای خود تضمین‌های امنیتی دریافت کند. در این طرح، دادن امتیازات چندانی از سوی روسیه دیده نمی‌شود.

دولت آمریکا فشار سنگینی را برای پذیرش طرح ۲۸ ماده‌ای، بر اوکراین و حامیانش وارد کرده بود. ترامپ ابتدا اعلام کرده بود که اوکراین فقط تا روز پنج‌شنبه آینده برای تصمیم‌گیری فرصت دارد.

رئیس جمهوری آمریکا هم‌زمان تهدید کرده بود که در غیر این صورت، کی‌یف دیگر سلاح و اطلاعات امنیتی آمریکا را دریافت نخواهد کرد. ترامپ سپس تهدید خود را کمی تعدیل کرد و گفت که این طرح، پیشنهاد نهایی او نیست.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، در واکنش به طرح و تهدیدهای ترامپ، این وضعیت را یکی از دشوارترین لحظات تاریخ کشورش توصیف کرد و گفت که بر سر دوراهی یا "از دست دادن کرامت" و یا "خطر از دست دادن یک شریک کلیدی" ایستاده است.