ایران: صلاح نیست الان به دشمن اطلاعات دهیم که چقدر مواد و مراکز هسته‌ای آسیب دیده است

منبع تصویر، Anadolu Agency/Getty Images

توضیح تصویر، بهروز کمالوندی، سخنگو و معاون سازمان انرژی اتمی ایران

بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، می‌گوید که «به لحاظ امنیتی صلاح نیست الان به دشمن اطلاعات دهیم که چقدر مواد هسته‌ای و سایت‌ها آسیب دیده است.»

آقای کمالوندی به خبرگزاری ایسنا گفت که مقررات مشخصی برای بازدید بازرسان از تأسیساتی که به آن حمله نظامی شده، وجود ندارد: «ما هستیم که طلبکاریم. حمله به ایران در شرایطی انجام شد که یک روز قبل از آن بازرسان در ایران بودند.»

سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در پاسخ به این سوال که تا چه زمانی همکاری ایران و آژانس به این شیوه ادامه خواهد داشت، گفت: «اول اینکه تهدیدات نظامی علیه تاسیسات هسته‌ای ایران باید تمام شود و دوم اینکه حقوق ایران در بحث هسته‌ای، به‌ویژه در رابطه با غنی‌سازی، محترم شمرده شود و طرف مقابل دیگر ساز "غنی‌سازی صفر" را کوک نکند. اگر این دو اصل فراهم شود، شرایط همکاری ما به قبل از جنگ برمی‌گردد.»

آقای کمالوندی گفت که ما در موضوع هسته‌ای «در مرحله‌ای قرار داریم که دیگر موضوع مجهولی برای ما باقی نمانده» و «ساده‌ترین کار، ساخت بمب هسته‌ای است چرا که نیاز به کنترل سوخت ندارد و یکباره منفجر می‌شود اما ساخت یک نیروگاه اتمی که باید سوخت و میزان فعل‌وانفعالات آن را کنترل کرد، سخت و فنی است.»

در همین حال، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امروز گفت نمی‌توان این احتمال را نادیده گرفت که ایران کاملا مانع بازرسی جامع از تاسیسات هسته‌ایش شود و دسترسی بازرسان به این مراکز را محدود کند اما اظهار امیدواری کرد چنین اتفاقی نیفتد.

رافائل گروسی در پاسخ به سوال خبرگزاری روسی ریانووستی که آیا آژانس این احتمال را مد نظر دارد که ایران کاملا مانع بازرسی گسترده از تاسیسات هسته‌ایش شود گفت: «ما مسئولیت داریم که تمام سناریوهای ممکن را در نظر بگیریم. این بی‌ملاحظگی است که چنین نکنیم. بنابر این ما تمام گزینه‌ها را در نظر داریم. من فقط می‌توانم بگویم که امیدوارم این اتفاق هیچوقت نیفتد زیرا به آن معناست که ایران آشکارا و کاملا تعهداتش در پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (آن‌پی‌تی) را نقض کرده است.»

آقای گروسی بارها خواستار دسترسی به تاسیسات هسته‌ای نطنز، اصفهان و فردو شده است.

عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، پیشتر گفته بود که خطر تشعشعات اتمی و بازمانده مواد منفجره در این مراکز وجود دارد و ایران از نظر ایمنی فعلا نمی‌تواند به بازرسان اجازه ورود به این مراکز را بدهد.

اما آقای گروسی گفته است بازرسان آژانس باید به مراکز دسترسی پیدا کنند تا «بتوانند ادعای ناایمن بودن این مراکز را راستی‌آزمایی کنند.»

پس از حمله آمریکا و اسرائیل به این مراکز، ایران با همین استدلال که برای بازرسی از تاسیسات هسته‌ای که هدف حمله نظامی قرار می‌گیرند پروتکلی وجود ندارد، درخواست آژانس برای بازرسی را رد کرده است.

آقای گروسی هفته پیش به خبرگزاری روسی ریانووستی گفته بود: «آژانس بازرسی‌های خود را در ایران از سرگرفته است، اما به تاسیسات اصلی دسترسی ندارد.»

«ما فقط اجازه دسترسی به تاسیساتی را داریم که هدف قرار نگرفتند. از این جهت خوب است که این تاسیسات در فهرست مراکزی هستند که برای بازرسی از آنها توافق شده است. این برای ما مهم است. اما البته سه سایت دیگر، مهمتر هستند چون هنوز مقدار قابل‌توجهی مواد و تجهیزات هسته‌ای در آنها هست و ما لازم است که به آنجا برگردیم.»

آمریکا و اسرائیل در جنگ ۱۲روزه تأسیسات نطنز، فردو و اصفهان را بمباران کردند. به گفته دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، تأسیسات هسته‌ای ایران در این حملات «نابود» شدند.

مقام‌های ایران وارد شدن «خسارت گسترده» به این تاسیسات را تایید می کنند اما جزئیاتی از این خسارت‌ها نداده‌اند.

منبع تصویر، Fatemeh Bahrami/Anadolu Agency/Getty Images

توضیح تصویر، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، به طور پیوسته از ایران خواسته است که به بازرسان اجازه بازدید از تاسیسات بمباران شده داده شود

آژانس می گوید بازرسی از تجهیزات و مواد اتمی از جمله بررسی وضعیت اورانیوم غنی شده ضروری است.

شورای حکام آژانس در آخرین نشست خود در سال ۲۰۲۵ با تصویب قطعنامه‌ای از ایران خواست که به بازرسان اجازه بازدید از این مراکز را بدهد اما ایران این قطعنامه را غیرقابل قبول خوانده است. مجلس ایران یک روز پس از آتش‌بس با اسرائیل «قانون الزام دولت ایران به تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» را به تصویب رساند که بر اساس آن دولت برای همکاری با آژانس، باید از شورای عالی امنیت ملی مجوز بگیرد.

ایران همواره تاکید کرده که برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز و به پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) متعهد است.