دستپاچگی اروپا در برابر نظم نوین جهانی ترامپ
یک سال پس از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، رهبران اروپایی با واقعیتی تازه روبهرو شدهاند: آمریکا دیگر شریکی قابل پیشبینی نیست و اروپا باید برای امنیت، اقتصاد و حتی بقای اتحادهای سنتی خود آماده اتکا به خویش شود.
خلاصه خبر
گروه بینالملل خبرگزاری فارس، اروپا همچنان میخواهد و ناچار است با دونالد ترامپ کار کند؛ اما تحولات یک سال گذشته بهروشنی نشان داده که این قاره بیش از پیش باید روی پای خود بایستد.هرگونه توهم درباره امکان مدیریت ترامپ در هم شکستاولین سال بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، هرگونه توهم باقیمانده در میان رهبران اروپایی درباره امکان «مدیریت» یا «کنترل» او را در هم شکست.خصومت آشکار ترامپ با اتحادیه اروپا، پیوندهای فراآتلانتیکی را که از زمان جنگ جهانی دوم پابرجا بود، بهشدت تحت فشار قرار داده و شکافها را هم میان رهبران ملی اروپا و هم در درون خود اتحادیه عمیقتر کرده است؛ شکافهایی که توان اروپا برای پاسخ متحد و قدرتمند به تهدیدها و طعنههای ترامپ را به خطر انداخته است؛ همان زبانی که او به آن احترام میگذارد.در نتیجه، سرنوشت اوکراین در آستانه سال ۲۰۲۶ در هالهای از ابهام قرار گرفته و پرسشهای بنیادینی درباره امنیت اروپا بیپاسخ مانده است؛ آن هم در زمانی که بسیاری نگراناند جاهطلبیهای ارضی ولادیمیر پوتین فراتر از اوکراین و به سمت غرب اروپا گسترش یابد.با این حال، اروپا ـ دستکم فعلاً ـ از این فراز و فرود جان سالم به در برده است.اروپا هنوز به شدت به آمریکا وابسته استیانا پوگلیرین، پژوهشگر ارشد شورای روابط خارجی اروپا، میگوید: «اروپاییها نمیتوانند رابطه را قطع کنند یا برگههای طلاق را امضا کنند، چون هنوز بهشدت وابستهاند؛ بهویژه در حوزه امنیت و تعهد نظامی آمریکا برای دفاع از اروپا.»او افزود تلاش رهبران برای حفظ روابط مستحکم با آمریکا بر اساس منافع کوتاهمدت به این معنا نیست که یک سال گذشته نشان نداده منافع بلندمدت دو طرف ـ دستکم فعلاً ـ دیگر همسو نیست.
به گفته او، در گذشته درک روشنی از رابطه فراآتلانتیکی بر پایه ارزشها، هنجارها و نظم بینالمللی مبتنی بر قواعد وجود داشت، اما اکنون «پروژهای رقیب» در حال شکلگیری است.ترامپ معتقد است اروپا ارزش و هویت خود را از دست داده استدولت ترامپ نیز با همین نگاه وارد سال جدید میشود. از نگاه کاخ سفید، اروپا قارهای است که ارزشها و هویت خود را از دست داده و اسیر ایدهآلهای لیبرالی شده که بیش از هر پیام کاخ سفید، امنیتش را به خطر انداختهاند. به ادعای دولت ترامپ، واداشتن اروپا به افزایش هزینههای دفاعی، محدود کردن مهاجرت و پایان دادن به جنگ اوکراین، در واقع «رفتار یک دوست» است.پس از شروعی پرتنش در سال، از سخنرانی تند جیدی ونس در مونیخ درباره آزادی بیان گرفته تا رویارویی همزمان ترامپ و ونس با ولودیمیر زلنسکی در کاخ سفید، اروپاییها به تدریج خود را با جهانبینی ترامپ وفق دادند؛ تغییری که رئیسجمهور رومانی آن را گذار از «اخلاقگرایی» به «عملگرایی اقتصادی» توصیف کرد.اتحادیه اروپا در حوزه تجارت با پذیرش تعرفه ۱۵ درصدی، آسیبهای کوتاهمدت اقتصادی را محدود کرد. ناتو نیز با تعهد به افزایش هزینههای دفاعی تا ۵ درصد طی یک دهه، ترامپ را راضی کرد. در مورد اوکراین، ترامپ در نهایت پذیرفت کمکهای دفاعی ادامه یابد، به شرط آنکه اروپا هزینهها را بپردازد.ادامه لحن تند ترامپ علیه اروپابا این حال، لحن تند ترامپ علیه اروپا ادامه یافته است. او رهبران اروپایی را «ضعیف» خوانده، درباره ادامه اتحاد با آنها ابراز تردید کرده و حتی گفته ممکن است برای حمایت از احزاب راست افراطی در انتخابات اروپا مداخله کند.
این مواضع با انتشار راهبرد جدید امنیت ملی آمریکا تشدید شد؛ سندی که اروپا را بازیگری «نامطمئن» معرفی کرده و اتحادیه اروپا را مغایر منافع اقتصادی آمریکا دانسته است.کنستانتسه اشتلزنمولر، پژوهشگر اندیشکده بروکینگز، این سند را «تغییردهنده بازی» توصیف کرده و گفته این نگاه، راهبرد بلندمدت اروپا در قبال آمریکا را بهطور دائمی دگرگون کرده است.در پایان سال، ترامپ بار دیگر با طرح موضوع کنترل گرینلند، متحد ناتو یعنی دانمارک را هدف قرار داد؛ اقدامی که بسیاری از کشورهای اروپایی را شوکه کرد.در چنین فضایی، پرسش اساسی برای اروپا این است که آیا پیروزیهای تاکتیکی برای حفظ اتحاد فراآتلانتیک کافی خواهد بود یا نه.
20:08 - 7 دی 1404
نظرات کاربران
