به گزارش ایسنا، به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، سپهبد شهید «حاج قاسم سلیمانی» را باید فراتر از قالبهای کلاسیک فرماندهی نظامی فهم کرد. ویژگیهای شخصیتی همچون تواضع، مردمداری و پایبندی اخلاقی، در کنار نگاهی کلان به ساختار قدرت در نظام بینالملل و تحولات منطقهای، از او چهرهای ساخت که توانست معماری نوینی از مقاومت را شکل دهد. این پیوند میان اخلاق و استراتژی، همان نقطهای است که بسیاری از تحلیلگران از آن بهعنوان «مکتب سلیمانی» یاد میکنند؛ موضوعی که «اللهکرم مشتاقی» در گفتوگو با ایسنا به تشریح آن پرداخته است.
چهره اخلاقی و انسانی شهید سلیمانی
مشتاقی با بیان اینکه «برای فهم شخصیت شهید سلیمانی باید میان دو ساحت اصلی تمایز قائل شد»، اظهار کرد: ویژگیهای حاج قاسم را میتوان به دو بخش کلان «خلقوخوی فردی و اخلاقیات» و «نگاه استراتژیک» تقسیم کرد. آنچه امروز در فضای عمومی و رسانهای ایران بیشتر بازتاب یافته، ساحت نخست یعنی وجوه اخلاقی، عاطفی و انسانی ایشان است.
این دیپلمات پیشین ایران با اشاره به ابعاد مختلف خلقیات شهید سلیمانی گفت: خلقیات ایشان خود قابل تقسیم به ابعاد فردی، خانوادگی، کاری و سازمانی است. روحیه خانوادهدوست، عاطفی، مردمدار و متواضع حاج قاسم موجب شد این وجه از شخصیت ایشان در حافظه جمعی جامعه ایرانی پررنگتر شود.
مشتاقی افزود: مهربانی، بزرگواری، توجه ویژه به خانواده شهدا، تلاش خستگیناپذیر، پرکاری در عرصه مسئولیت سازمانی، عطوفت و انعطاف در برخورد با همکاران و نیروها، از حاج قاسم چهرهای ساخته بود که بسیاری او را مصداق «انسان الهی» در عرصه فردی و مدیریتی میدانستند.
نگاه استراتژیک؛ وجه کمتر دیدهشده شخصیت حاج قاسم
این کارشناس مسائل غرب آسیا در ادامه با تأکید بر اینکه وجه دوم شخصیت شهید سلیمانی، یعنی نگاه استراتژیک، کمتر مورد توجه قرار گرفته است، تصریح کرد: نگاه راهبردی حاج قاسم را میتوان در سه سطح «ساختار نظام بینالملل»، «تحولات منطقهای» و «محور مقاومت» تحلیل کرد.
جهانبینی و نقد نظام بینالملل
مشتاقی درباره نگاه شهید سلیمانی به ساختار بینالملل گفت: جهانبینی حاج قاسم یک جهانبینی مکتبی و اعتقادی بود. ایشان معتقد بود نظام بینالملل موجود، نظامی ظالمانه، فریبکار و استعمارگر است که در اشکال مختلف، حتی گاه بهصورت کلاسیک، درصدد بلعیدن ملتهاست.
به گفته این تحلیلگر مسائل غرب آسیا، از منظر شهید سلیمانی، نظام بینالملل غربمحور، نظامی تحمیلگر و خودخواه است که تنها صدای تمدن غرب را به رسمیت میشناسد و عزت، استقلال و شرافت ملتها را نادیده میگیرد.
نگاه منطقهای و باور به بیداری ملتها و دولتها
وی در تشریح بعد دوم نگاه استراتژیک شهید سلیمانی اظهار کرد: حاج قاسم به بیداری اسلامی و انسانی در منطقه باور عمیق داشت؛ نهتنها در سطح ملتها، بلکه حتی معتقد بود میتوان سران کشورها را نیز نسبت به منافع ملی، استقلال و هویت کشورشان آگاه و اقناع کرد.
مشتاقی ادامه داد: از نگاه ایشان، هر کشور متناسب با ظرفیتها و موقعیت خود میتواند با منطق مقاومت همراه شود. این همراهی لزوماً بهمعنای اعلام رسمی عضویت در محور مقاومت نبود؛ چهبسا در بسیاری از موارد چنین اعلامی هرگز صورت نگرفت، اما اقناع فکری و راهبردی در میان نخبگان و تصمیمسازان آن کشورها شکل گرفته بود؛ اقناعی که حاصل تلاشهای میدانی و دیپلماتیک شهید سلیمانی بود.
نبوغ راهبردی در شکلدهی به محور مقاومت
این دیپلمات پیشین ایران با تأکید بر اینکه «اوج نبوغ حاج قاسم در بعد سوم نگاه استراتژیک ایشان متبلور شد»، گفت: نبوغ اصلی شهید سلیمانی در قامت یک استراتژیست حرفهای، در عرصه «محور مقاومت» نمایان شد.
مشتاقی توضیح داد: حاج قاسم در دوران فرماندهی نیروی قدس، هستههای پراکنده مقاومت را به سنگرهای مقاومت تبدیل کرد، سنگرها را در قالب یک جبهه واحد سامان داد، جبهه را به محور مقاومت ارتقا بخشید و در نهایت از این محور، یک شبکه درهمتنیده و ترکیبی مقاومت ساخت.
وی افزود: این شبکه بهقدری عمیق و ساختاریافته بود که آمریکاییها آن را نه یک تهدید کوتاهمدت، بلکه خطری تمدنی برای خود تلقی کردند و در نهایت بهدنبال حذف فیزیکی شهید سلیمانی برآمدند.
میراث ماندگار شهید سلیمانی
مشتاقی با اشاره به اینکه «شهادت حاج قاسم بهمعنای ناتمام ماندن پروژه او نبود»، تصریح کرد: شهید سلیمانی زمانی به شهادت رسید که فرایند شبکهسازی مقاومت به سرانجام رسیده بود. به بیان دیگر، شهادت ایشان کار نیمهتمامی بر جای نگذاشت.
وی در پایان گفت: امروز درگیری کلان میان محور مقاومت و دشمنان آن، در واقع نزاعی بر سر میراث حاج قاسم سلیمانی است. دشمنان بهدنبال فروپاشی یا بیاثر کردن این شبکه هستند و محور مقاومت با پرچمداری ایران، در پی حفظ، تقویت و توسعه آن است؛ آن هم نه فقط در ابعاد نظامی و امنیتی، بلکه با افزودن لایههای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی؛ دقیقاً همان نگاهی که شهید سلیمانی به آینده مقاومت داشت.
انتهای پیام
