این دیدار در حالی انجام شده که منطقه پس از دو سال بحران، بهدنبال نوعی ثبات نسبی است و هرگونه درگیری تازه با ایران میتواند این روند را بهطور جدی مختل کند.
نگرانی واشنگتن و تلآویو از بازسازی توان ایران
نشریه اکسویس در گزارشی به قلم روزنامهنگار اسرائيلی خود نوشته است که ترامپ و نتانیاهو هر دو جنگ ۱۲ روزه با ایران در ماه ژوئن را «یک موفقیت بزرگ» ارزیابی کردهاند. نتانیاهو در این دیدار استدلال کرده که برای جلوگیری از بازسازی توان نظامی تهران، ممکن است حملات بیشتری ضروری باشد.
ترامپ پس از پایان جلسه اعلام کرد اگر ایران دوباره تلاش کند برنامه هستهای خود را احیا کند، آمریکا این تأسیسات را «بار دیگر نابود خواهد کرد». با این حال، او تاکید کرد که ترجیح میدهد با تهران به یک توافق هستهای جدید برسد.
یک مقام آمریکایی گفت ترامپ در صورتی از «دور دوم» حملات حمایت میکند که ایران «اقدامات واقعی و قابل راستیآزمایی» برای بازسازی برنامه هستهای خود انجام دهد. او افزود: «اختلاف اصلی در این خواهد بود که تعریف دقیقی از بازسازی چیست.»
چالش روایت ترامپ درباره «نابودی کامل برنامه هستهای ایران»
به گفته این مقام، تکرار ادعاهای ترامپ مبنی بر اینکه آمریکا در جنگ ۱۲ روزه برنامه هستهای ایران را «کامل نابود کرده است»، توجیه حملات تازه یا چراغ سبز دادن به اسرائیل را دشوارتر میکند.
در حالی که حملات آمریکا تنها تاسیسات هستهای ایران را هدف قرار داد، اسرائیل علاوه بر این مراکز، بخشهایی از توان نظامی متعارف ایران، بهویژه موشکهای بالستیک، را نیز مورد حمله قرار داد.
نتانیاهو و مقامهای اسرائیلی طی هفتههای اخیر هشدار دادهاند که ایران در حال بازسازی توان موشکی خود است.
گفتوگو درباره لبنان و وضعیت برنامه هستهای ایران
به گفته منابع آگاه، نتانیاهو در این جلسه تازهترین ارزیابی اسرائیل از وضعیت برنامه هستهای ایران پس از شش ماه و همچنین نگرانی تلآویو درباره تلاشهای حزبالله برای احیای زرادخانه موشکهای دوربرد خود در لبنان را با ترامپ در میان گذاشته است.
با وجود این گفتوگوها، مقام آمریکایی تاکید کرد که دو طرف درباره هیچ جدول زمانی، آستانه مشخص یا سازوکار قطعی برای اقدام نظامی آینده توافق نکردهاند.
دفتر نخستوزیری اسرائیل و همچنین کاخ سفید از اظهار نظر در اینباره خودداری کردهاند.
واکنش تهران: تهدید به پاسخ «سخت»
مسعود پزشکیان، رئیسجمهوری ایران، در واکنش به اظهارات ترامپ و نتانیاهو گفت جمهوری اسلامی به هر اقدام تهاجمی «پاسخی سخت» خواهد داد.
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، نیز از ترامپ خواست گفتوگوها با ایران را با «احترام» از سر بگیرد.
به گفته منابع آمریکایی، عراقچی و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا، تا ماه سپتامبر درباره یک توافق هستهای احتمالی گفتوگو کردهاند، اما در ماههای اخیر مذاکرات جدی انجام نشده است.
هشدارها درباره احتمال جنگ بر اثر «سوءمحاسبه»
برخی مقامهای آمریکایی و اسرائیلی معتقدند محتملترین سناریو برای آغاز جنگی جدید میان ایران و اسرائیل، «سومحاسبه» است؛ وضعیتی که یکی از طرفین تصور کند دیگری قصد حمله دارد و برای پیشدستی اقدام کند.
هفته گذشته برخی مقامهای اسرائیلی به دولت ترامپ هشدار دادند که رزمایش موشکی سپاه پاسداران ممکن است پوششی برای یک حمله واقعی باشد.
پیشرفت در پرونده غزه؛ توافق بر سر «فاز دوم»
دو مقام ارشد آمریکایی گفتند نتانیاهو در این دیدار با ترامپ موافقت کرده اسرائیل وارد «فاز دوم» توافق آتشبس غزه شود.
طبق این گزارش، ترامپ نیز به نتانیاهو تعهد داده که اگر حماس به مفاد توافق عمل نکند و روند خلع سلاح را آغاز نکند، آمریکا اجازه اقدام نظامی اسرائیل را خواهد داد.
یکی از مقامهای آمریکایی گفت: «نتانیاهو در جلسه نسبت به غزه بسیار بدبین بود، اما نهایتا اجازه داد برای اجرای فاز دوم آتشبس پیش برویم.»
برنامههای پیش رو: تشکیل شورای صلح غزه
ترامپ قرار است در ماه ژانویه انتقال به فاز دوم را اعلام کند؛ مرحلهای که شامل تشکیل «شورای صلح غزه» و ایجاد دولت تکنوکرات فلسطینی خواهد بود.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
طبق برنامهریزیها، نخستین نشست شورای صلح غزه به ریاست ترامپ، ۲۳ ژانویه در داووس و همزمان با اجلاس سالانه مجمع جهانی اقتصاد برگزار خواهد شد.
