رمزگشایی انرژی هسته‌ای از راز عسل‌های تقلبی
سال‌هاست که مردم نمی‌دانند عسلی که می‌خرند خالص است یا با شربت قند و گلوکز مخلوط شده، اما یک آزمایش ایزوتوپی توانست برای اولین‌بار منشأ واقعی و طبیعی یک نوع عسل کوهستانی را تأیید و دسته‌ای دیگر را به‌طور کامل رد کند. این گزارش روایت یک کشف واقعی پشت صحنه بازار عسل است.
خلاصه خبر
رمزگشایی انرژی هسته‌ای از راز عسل‌های تقلبی
سال‌هاست که مردم نمی‌دانند عسلی که می‌خرند خالص است یا با شربت قند و گلوکز مخلوط شده، اما یک آزمایش ایزوتوپی توانست برای اولین‌بار منشأ واقعی و طبیعی یک نوع عسل کوهستانی را تأیید و دسته‌ای دیگر را به‌طور کامل رد کند. این گزارش روایت یک کشف واقعی پشت صحنه بازار عسل است.
خبرگزاری فارس، چهارمحال و بختیاری| ساعت هفت صبح بود که همراه «سجاد کریمی» زنبوردار ۳۸ ساله از منطقه «دشت ذری» در شهرستان کوهرنگ راه افتادیم سمت کندوهایش. سجاد هر سال حدود ۵۰۰ کیلو عسل چهل‌گیاه تولید می‌کند؛ عسلی که بیشتر مشتری‌هایش از تهران و اصفهان سفارش می‌دهند.اما امسال اتفاقی افتاده بود که آینده کارش را زیر سؤال برده بود؛ بازار پر شده بود از عسل‌های ارزان‌قیمت با برچسب «عسل کوهستانی». قیمت‌ها نصف شده بود و مردم هم چون تفاوت را نمی‌فهمیدند، عسل‌های تقلبی بیشتر فروش می‌رفت.سجاد می‌گوید: «مشتری من وقتی می‌بینه یه عسل هم‌رنگ عسل من نصف قیمت فروخته می‌شه، دیگه باور نمی‌کنه کار من طبیعیه…»به‌همین‌خاطر تصمیم گرفت محصولش را به آزمایشگاه ایزوتوپ‌های پایدار بدهد؛ آزمایشگاهی که می‌تواند منشأ واقعی شکر در عسل را مشخص کند و نشان دهد آیا زنبور واقعاً از شهد گل تغذیه کرده، یا از شربت قند. اینجا نقطه‌ای بود که فناوری هسته‌ای وارد داستان شد.
امضای ایزوتوپی؛ نشان واقعی تغذیه زنبورها
در بازار، تقلب در عسل معمولاً به سه شکل دیده می‌شود: دادن شربت قند به زنبورها، مخلوط کردن عسل طبیعی با گلوکز صنعتی و یا گرم‌کردن بیش از حد عسل برای روان کردن آن. این تقلب‌ها با آزمایش‌های معمولی قابل تشخیص کامل نیستند؛ رنگ و طعم قابل تقلید است، قند قابل تنظیم و حتی آنزیم‌ها را می‌توان شبیه‌سازی کرد. با این حال یک چیز را نمی‌توان دستکاری کرد: امضای ایزوتوپی کربن در مولکول‌های عسل که نشان‌دهنده گیاهانی است که زنبورها از آنها تغذیه کرده‌اند و با شکر صنعتی کاملاً متفاوت است. این امضا غیرقابل جعل است و تبدیل شد به گره‌گشای داستان. همچنین یکی از مهم‌ترین چالش‌های صنایع غذایی و کشاورزی، تأیید اصالت جغرافیایی محصولات است؛ به‌گونه‌ای که مصرف‌کنندگان و بازارهای جهانی اطمینان یابند محصول خریداری‌شده دقیقاً از منطقه و شرایط محیطی مورد ادعا تولید شده است.
ورود فناوری ایزوتوپی، آزمونی که تقلب را برملا می‌کند
نمونه‌های عسل در دستگاه IRMS (طیف‌سنج جرمی نسبت ایزوتوپی) تحلیل می‌شوند. این دستگاه نسبت ایزوتوپ‌های کربن-۱۳ و کربن-۱۲ را اندازه‌گیری می‌کند. نسبت‌های ایزوتوپی پایدار عناصری مانند کربن (^12C/^13C) در آب و خاک هر منطقه نمایانگر شرایط طبیعی و اقلیمی منحصربه‌فرد آن محل هستند و تحلیل دقیق این ایزوتوپ‌ها امکان شناسایی دقیق منشأ جغرافیایی را فراهم می‌کند.قانون ساده است، گیاهانی که زنبورها از آنها تغذیه می‌کنند (C3 plants) امضای ایزوتوپی خاص دارند، اما شکر صنعتی از نیشکر یا ذرت (C4 plants) امضای کاملاً متفاوتی دارد. وقتی نمونه عسل «سجاد» وارد آزمایشگاه شد، متخصصان دستگاه را کالیبره کردند و نسبت ایزوتوپی δ13C را اندازه گرفتند.نتیجه –۲۴.۱‰ به‌دست آمد؛ یعنی کاملاً طبیعی و تغذیه‌شده از گل. اما از ۱۰ نمونه عسل مشابه که از فروشگاه‌ها خریداری شده بود، هفت نمونه امضای ایزوتوپی –۱۰ تا –۱۴‰ داشتند؛ نشانه واضح مخلوط شدن با شربت قند. این عددها جنگ واقعیت و تقلب را روشن کرد.در اینجا می‌توان به آیه قرآن اشاره کرد که نشان‌دهنده نظم و دقت خداوند در آفرینش است: «وَكُلُّ شَيْءٍ فَعَلُوهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ مُسَجَّلٌ» (ذاریات، ۴۹)؛ همان‌طور که خداوند هر چیزی را با دقت ثبت کرده است، فناوری ایزوتوپی نیز با دقت غیرقابل جعل، حقیقت را ثبت می‌کند.
امضای ایزوتوپی فقط یک آزمایش نیست
سجاد وقتی جواب آزمایش را دید، نفس راحتی کشید. اما بعد، وقتی نتایج نمونه‌های دیگر را دید، چند دقیقه چیزی نگفت. گفت: «من می‌دونستم عسل تقلبی زیاده، اما فکر نمی‌کردم این همه! مردم چه‌جوری باید بفهمن چی می‌خرن؟»او می‌گوید: امضای ایزوتوپی فقط یک آزمایش نیست؛ برای او برگ بدرقه‌ای است که سال‌ها دنبالش بود. از او پرسیدم این گزارش چطور می‌تواند به کارش کمک کند؟ گفت: «اگه مردم بفهمن یه دستگاه هست که تقلب رو رو می‌کنه، دیگه اون عسل گرون درست حسابی رو با نمونه تقلبی اشتباه نمی‌گیرن. این یعنی حق‌مون خورده نمی‌شه.» سجاد می‌گفت تا قبل از این فناوری، شایعه‌ها کارش را نابود کرده بود. اما حالا می‌تواند محصولش را با یک سند علمی غیرقابل جعل عرضه کند.امیر نادری، متخصص فناوری ایزوتوپی و صنایع غذایی می‌گوید: تقلب در عسل یکی از سخت‌ترین موارد تشخیص در صنایع غذایی است. اما ایزوتوپ‌ها راه را روشن می‌کنند. اگر حتی یک درصد شکر صنعتی وارد عسل شود، امضای ایزوتوپی فوراً تغییر می‌کند.
وی تأکید می‌کند: این روش استاندارد جهانی است و در اروپا نیز استفاده می‌شود و مزایای آن این است که قابل جعل نیست، نمونه را نمی‌توان دستکاری کرد، حتی بعد از ماه‌ها یا سال‌ها قابل تشخیص است و حق زنبوردار واقعی را ثابت می‌کند و جلوی تقلب گسترده را می‌گیرد.
عددهایی که حقیقت را روایت می‌کنند
داده‌های واقعی آزمایش ایزوتوپی نشان می‌دهد که δ13C عسل طبیعی سجاد، ۲۴.۱‰ است که کاملاً طبیعی محسوب می‌شود، بازه جهانی عسل طبیعی –۲۳ تا –۲۸‰ و نمونه‌های تقلبی –۱۰ تا –۱۴‰ بود که نشانه قوی وجود شربت قند است.درصد تخمین‌شده قند افزوده‌شده بین ۲۰ تا ۴۵ درصد و میزان HMF (نشانه گرم‌کردن بیش از حد) در عسل طبیعی ۹ mg/kg و در نمونه‌های تقلبی ۴۵ تا ۱۳۰ mg/kg بود. این اعداد یعنی تقلب مشهود و غیرقابل انکار.
فناوری هسته‌ای، ناجی اعتبار زنبورداران
داستان این گزارش درباره یک زنبوردار نیست؛ درباره نجات یک صنعت است. فناوری ایزوتوپی حق زنبوردار واقعی را به او بازمی‌گرداند، بازار را از تقلب پاک می‌کند، اعتماد مشتری را بازمی‌گرداند و سفره مردم را سالم‌تر می‌کند.همچنین مطابق حدیث پیامبر (ص): «طلب علم بر هر مسلمانی واجب است»، استفاده از دانش هسته‌ای و ایزوتوپ‌ها برای کشف حقیقت و حمایت از زنبورداران، نه تنها علمی بلکه اخلاقی و دینی است.سجاد در پایان گفت: «هیچ‌کس نمی‌تونست ثابت کنه کار ما طبیعیه… اما یه آزمایش هسته‌ای همه چیز رو روشن کرد. حالا دیگه می‌تونم سربلند محصولم رو بفروشم.»«وقتی فناوری هسته‌ای به خدمت شفافیت و صداقت در سفره مردم درمی‌آید، یک آزمایش ساده می‌تواند سال‌ها تلاش زنبورداران واقعی را از سایه تقلب بیرون بکشد و اعتماد را به خانه‌ها بازگرداند.»این همان لحظه‌ای است که فناوری هسته‌ای از آزمایشگاه بیرون می‌آید و روی نان و غذای مردم می‌نشیند.
21:50 - 26 آبان 1404
نظرات کاربران
زمان بازی استقلال و سپاهان مشخص شد
یادواره سرلشکر شهید زین الدین و ۶۱۲۸ شهید استان قم
پرسپولیس رفت سراغ مهاجم نامدار اسپانیایی؛ هم تیمی منیر الحدادی در بارسا گزینه جدی سرخ ها
عمری آماده برای اولین بازی ملی (عکس)
سرمربی سابق سپاهان گزینه اصلی هدایت کامرون- دانشجومعلمان با شهید گمنام همنوا شدند؛ برگزاری یادواره شهدا در دانشگاه
منابع دیگر
