فوربس در گزارشی درباره ضعف نیروی هوایی جمهوری اسلامی نوشت، نیروی هوایی فرسوده ایران در جنگ ۱۲ روزه در خردادماه عملا هیچ قدرتی در برابر نیروی هوایی اسرائیل نداشت و این درحالی است که تقریبا همه کشورهای همسایه ایران یا نیروی هوایی خود را با جنگنده‌های پیشرفته‌تر مجهز کرده‌اند یا در حال انجام این کار هستند.
به گزارش فوریس، جمهوری آذربایجان در ۸ نوامبر در رژه نظامی، جنگنده‌های جدید جی‌اف-۱۷سی JF-17C را که اخیرا از پاکستان خریده بود به نمایش گذاشت. باکو ۴۰ فروند از این جنگنده‌های پیشرفته را سفارش داده که مجهز به رادارهای آرایه اسکن الکترونیکی (AESA) هستند و می‌توانند موشک هوا به هوای دوربرد چینی پی‌ال-۱۵ای PL-15E را شلیک کنند؛ همان موشکی که پاکستان در درگیری‌های ماه می با استفاده از آن حداقل یک رافال فرانسوی هند را ساقط کرد.
پیشرفته‌ترین جنگنده‌های ایران همچنان گرامن اف-۱۴ای F-14A تامکت آمریکایی هستند که در دهه ۱۹۷۰ خریداری شده‌اند. ایران پیش از انقلاب ۷۹ فروند دریافت کرد و هنوز چند ده فروند از آن‌ها عملیاتی هستند. تامکت در زمان خود هواپیمایی فوق‌العاده پیشرفته بود و با رادار ای‌دبلیو‌جی-۹ AWG-9 و موشک AIM-54 فینیکس، پیشگام نبرد هوا به هوای دوربرد به شمار می‌رفت (برد AIM-54 تا ۱۶۰ کیلومتر). ایران نسخه بومی آن را با نام فکور-۹۰ ساخته، اما هیچ‌کدام به برد تقریبی ۲۰۰ کیلومتری موشک PL-15E نمی‌رسند. فوربس می‌نویسد، هنوز نشانه‌ای نیست که آذربایجان این موشک را خریده یا خواهد خرید، ولی با توجه به دریافت اخیر سامانه پدافندی دوربرد چینی HQ-9BE، تعجب‌آور هم نخواهد بود.
در شرق ایران، ترکیه همین چندی پیش قرارداد خرید ۴۴ یوروفایتر تایفون را نهایی کرد و موشک مِتئور با برد بیش از ۲۰۰ کیلومتر را هم برای آن‌ها خواهد گرفت. آنکارا همچنین قصد خرید ۴۰ جنگنده نسل پنجم رادارگریز اف-۳۵ F-35 لایتنینگ دو را دارد و در حال توسعه جنگنده بومی پنهان‌کار TF Kaan است.
فوربس می‌نویسد، عربستان سعودی هم به دنبال خرید اف-۳۵ است. همزمان با سفر شاهزاده محمد بن سلمان به واشینگتن گزارش‌هایی منتشر شد که ریاض خواستار ۴۸ جنگنده اف-۳۵ رادارگریز است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا روز دوشنبه و در آستانه ورود ولیعهد سعودی به کاخ سفید در پاسخ به خبرنگاران گفت که برنامه دارد این اف-۳۵ها را به ریاض بدهد.
فوربس می‌نویسد، قطر نیز در یک دهه گذشته نزدیک به ۱۰۰ فروند جنگنده نسل ۴.۵ غربی (یوروفایتر، رافال و F-15QA پیشرفته آمریکایی) خریده است.
امارات متحده عربی اولین کشوری بود که در دهه ۲۰۰۰ جنگنده‌های اف-۱۶، F-16 پیشرفته‌تری نسبت به نیروی هوایی آمریکا دریافت کرد. ابوظبی هرچند قرارداد قبلی خرید ۵۰ اف-۳۵، F-35 را در اواخر دولت اول ترامپ معلق کرد، اما در اواخر ۲۰۲۱ سفارش ۸۰ رافال اف۴ F4 از فرانسه داد که همراه با موشک مِتئور و مهمات پیشرفته دیگر تحویل خواهد شد؛ معامله‌ای که از نظر حجم و کیفیت با خرید تاریخی اف-۱۴ ایران در ۵۰ سال پیش قابل مقایسه است.
فوربس می‌نویسد، کشورهای همسایه ضعیف‌تر ایران (مثل ترکمنستان، ارمنستان و عراق تحت نفوذ تهران) تهدیدی برای ایران به حساب نمی‌آیند. تنها استثنا شاید افغانستان تحت طالبان باشد، ولی نیروی هوایی آن‌ها عملا فاقد جنگنده است.
به نوشته فوربس، پاکستان اما وضعیت متفاوتی دارد. پیش از بمباران‌های اسرائیل و آمریکا در خردادماه و حملات آوریل و اکتبر ۲۰۲۴ اسرائیل، آخرین نیرویی که خاک ایران را بمباران کرده بود، نیروی هوایی پاکستان بود (اولین مورد پس از عراق صدام در دهه ۱۹۸۰). پس از حمله موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی به خاک پاکستان در ژانویه ۲۰۲۴، اسلام‌آباد با جنگنده‌های مجهز به مهمات دورایستا پاسخ متقابل داد. این حادثه نشان داد پاکستان روی توان هوایی متعارف سرمایه‌گذاری سنگین کرده، در حالی که جمهوری اسلامی بیشتر به موشک‌های بالستیک و پهپادهای بومی خود تکیه دارد.
پاکستان علاوه بر جی‌اف-۱۷، JF-17 (که با چین مشترکا ساخته)، اخیرا ۳۶ جنگنده پیشرفته چینی جی-۱۰سی J-10C خریداری کرده است. یک J-10C پاکستانی در ماه می با شلیک PL-15 یک رافال هندی را ساقط کرد. همچنین نشانه‌هایی وجود دارد که پاکستان در آینده ممکن است جنگنده نسل پنجم چینی جی-۳۵، J-35 را بخرد (چین ظاهرا پیشنهاد فروش ۴۰ فروند داده، ولی این هواپیما هنوز در حال توسعه است و احتمالا تا دهه ۲۰۳۰ به پاکستان نمی‌رسد).
در این میان، اسناد منتسب به وزارت دفاع روسیه (منتشرشده توسط گروه هکری «بلک میرر» در اوایل اکتبر) ظاهرا تایید می‌کند که جمهوری اسلامی سفارش ۴۸ جنگنده سو-۳۵ فلنکر روسی به ارزش ۵ تا ۶ میلیارد یورو را داده است.
فوربس می‌نویسد، با این حال، حتی اگر این قرارداد به سرانجام برسد، ۴۸ سو-۳۵ به تنهایی تعادل قدرت هوایی در خلیج فارس یا در برابر نیروی هوایی درجه یک اسرائیل را به نفع ایران تغییر نمی‌دهد. خریدهای عظیم جنگنده‌های نسل ۴.۵ و نسل پنجم توسط همسایگان نزدیک‌تر ایران نشان می‌دهد که ۴۸ سو-۳۵ حداقلِ چیزی است که نیروی هوایی جمهوری اسلامی برای جلوگیری از عقب ماندن کامل و قافیه را باختن به آن نیاز دارد.
