جزئیات نتایج نهایی انتخابات عراق؛ تشکیل بزرگترین بلوک شیعه در پارلمان / ۱۸۷ کرسی برای شیعیان و ۷۷ کرسی برای اهل سنت

به گزارش خبرآنلاین، نتایج نهایی در حالی منتشر شده که کمیسیون عالی مستقل انتخابات روز چهارشنبه نتایج اولیه انتخابات پارلمانی را اعلام کرد که نشان می‌داد ائتلاف «بازسازی و توسعه» به رهبری السودانی در هشت استان از ۱۸ استان، رتبه اول را کسب کرده است.

بنا بر گزارش ایسنا، طبق آماری که کمیسیون عالی مستقل انتخابات در وبگاه رسمی خود منتشر کرده است، ائتلاف «بازسازی و توسعه» به رهبری «محمد شیاع السودانی» ۴۶ کرسی را به دست آورد و در هشت استان، از جمله بغداد، پایتخت، با کسب ۱۵ کرسی از ۷۱ کرسی، در رتبه اول قرار گرفت.

حزب «پیشرفت» یا «التقدم» به رهبری «محمد الحلبوسی» با ۳۶ کرسی در جایگاه دوم، ائتلاف «دولت قانون» به رهبری «نوری المالکی»، نخست وزیر سابق، با ۲۹ کرسی در رتبه سوم، فراکسیون «صادقون» به رهبری «قیس الخزعلی» با ۲۸ کرسی در رتبه چهارم و حزب دموکرات کردستان به رهبری «مسعود بارزانی» با ۲۷ کرسی در جایگاه پنجم قرار گرفتند.

جنبش «صادقون» کرسی‌های خود را از ۱۵ به ۲۷ افزایش داد و سازمان «بدر» به رهبری «هادی العامری» نیز از ۱۶ به ۲۱ افزایش یافت. به طور مشابه، ائتلاف نیروهای ملی دولتی به رهبری «عمار الحکیم» کرسی‌های خود را از چهار به ۱۸ افزایش داد و آن را به یکی از نیروهای شیعه با نفوذ تبدیل کرد.
 

از نکات مورد توجه نتایج انتخابات استان بغداد است، کمیسیون عالی مستقل انتخابات هم نتایج این استا را این گونه اعلام کرد: ائتلاف بازسازی و توسعه ۱۵ کرسی و پس از آن حزب پیشرفت با ۱۰ کرسی در جایگاه دوم قرار گرفتند. ائتلاف دولت قانون ۹ کرسی، ائتلاف نیروهای ملی دولت، جنبش صادقون و ائتلاف «عزم العراق/ عزم» هر کدام پنج کرسی به دست آوردند. سازمان بدر چهار کرسی و ائتلاف حاکمیت ملی-قانونگذاری (تحالف سیادة الوطنی-تشریع) و ائتلاف بنیاد عراق (ائتلاف الاساس العراقی) نیز به همین تعداد کرسی به دست آوردند. جنبش حق سه کرسی و ائتلاف «ابشر یا عراق» و ائتلاف «إشراقة کانون» هر کدام یک کرسی به دست آوردند.

طبق گزارش الجزیره، این آمار نشان داد که ۸۴ زن در سراسر کشور عراق کرسی کسب کردند که از ۲۵ درصد نمایندگی زنان در پارلمان که طبق قانون اساسی عراق تعیین شده است، فراتر رفت.

حزب دموکرات کردستان به رهبری «مسعود بارزانی» ۲۷ کرسی و رقیب آن، اتحادیه میهنی کردستان به رهبری «بافل طالبانی» ۱۵ کرسی به دست آوردند.

در مجموع، ائتلاف‌ها و فهرست‌های شیعه ۱۸۷ کرسی، سنی‌ها ۷۷ کرسی، کردها ۵۶ کرسی، به علاوه ۹ کرسی برای سهمیه، به دست آوردند.

این کمیسیون اعلام کرد که ائتلاف‌ها و احزاب سه روز فرصت دارند تا درخواست‌ها و شکایات خود را در مورد نتایج ارائه دهند و توضیح داد که پس از رسیدگی به درخواست‌ها و شکایات، اسامی اعضای منتخب پارلمان را برای تأیید به دادگاه عالی فدرال ارسال خواهد کرد.

در همین حال، دادگاه فدرال عراق اعلام کرد که وظیفه دولت السودانی به یک دولت «سرپرست» تغییر یافته است و همچنین انحلال پارلمان را برای آماده‌سازی جهت تشکیل دولت و پارلمان جدید اعلام کرد.

«اعلام بزرگترین فراکسیون پارلمانی»

همچنین پس از اعلام نتایج نهایی انتخابات، چارچوب هماهنگی، که شامل احزاب اصلی شیعه شرکت‌کننده در روند سیاسی است، عصر دوشنبه اعلام کرد که «بزرگترین فراکسیون پارلمانی» در پارلمان آینده است و نخست وزیر را معرفی خواهد کرد.

این چارچوب در بیانیه‌ای که پس از یک جلسه عادی با حضور همه رهبرانش منتشر شد، اعلام کرد که «به عنوان بزرگترین فراکسیون پارلمانی، متشکل از همه نهادهای تشکیل‌دهنده آن، مطابق با رویه‌های قانون اساسی، به رسمیت شناخته شده است و به معرفی نخست وزیر برای مرحله بعدی ادامه خواهد داد».
 

این چارچوب همچنین بر اهمیت برگزاری انتخابات در مهلت‌های مقرر در قانون اساسی و مطابق با چارچوب‌های قانونی تعیین‌شده تاکید کرد و افزود پایبندی به جدول‌های زمانی قانون اساسی، تضمین‌کننده یک گذار قانونی منظم است که به اراده رأی‌دهندگان احترام می‌گذارد.

در بیانیه این چارچوب آمده است که تصمیم به تشکیل دو کمیته رهبری گرفته شده است. کمیته اول اولویت‌های ملی برای مرحله آینده را مورد بحث قرار می‌دهد و یک دیدگاه واحد برای الزامات اداره کشور تدوین می‌کند. کمیته دوم با نامزدهای سمت نخست‌وزیری بر اساس معیارهای حرفه‌ای و ملی مصاحبه خواهد کرد.

در این بیانیه توضیح داده شده است که در این جلسه، معیارهای اتخاذ شده برای انتخاب نخست‌وزیر، علاوه بر ماهیت برنامه دولتی مورد نیاز، مطابق با چالش‌های سیاسی، اقتصادی و خدماتی پیش روی عراق و به گونه‌ای که آرمان‌های شهروندان برای اصلاحات، ثبات و توسعه را برآورده کند، به تفصیل مورد بحث قرار گرفت.

خبرگزاری فرانسه نیز به نقل از دو منبع در احزاب شیعه گزارش داد که چارچوب هماهنگی به دنبال دستیابی به توافقی جامع است که شامل سمت‌های نخست‌وزیر، رئیس پارلمان و رئیس جمهور قبل از تشکیل پارلمان جدید در ژانویه باشد.

مراحل تشکیل دولت

طبق رویه‌های قانون اساسی برای انتخاب روسای عراق و تشکیل دولت جدید عراق برای ششمین دوره پارلمانی چهار سال آینده، «عبداللطیف رشید»، رئیس جمهور عراق باید ظرف ۱۵ روز پس از تصویب نتایج انتخابات و تایید اسامی ۳۲۹ نماینده جدید پارلمان توسط دیوان عالی عراق، پارلمان این کشور را تشکیل دهد.

اولین جلسه پارلمان به ریاست مسن‌ترین عضو برگزار می‌شود. در طول این جلسه، یک رئیس پارلمان - که انتظار می‌رود طبق اصل اجماع و تقسیم قدرت، سنی باشد - به همراه دو معاون رئیس، با اکثریت مطلق آرا انتخاب می‌شوند.

در مرحله دوم، پارلمان عراق رئیس جمهور، معمولاً یک کرد، را از میان نامزدهای این سمت با اکثریت دو سوم آرا انتخاب می‌کند. اگر هیچ نامزدی اکثریت لازم را کسب نکند، انتخابات دور دوم بین دو نامزدی که بیشترین تعداد آرا را دارند برگزار می‌شود. نامزدی که در دور دوم بیشترین آرا را کسب کند، به عنوان رئیس جمهور اعلام می‌شود و در مقابل پارلمان سوگند قانون اساسی یاد می‌کند. مرحله سوم با این آغاز می‌شود که رئیس جمهور جدید عراق، نامزد بزرگترین فراکسیون پارلمانی - که معمولاً شیعه است - را موظف به تشکیل دولت ظرف ۱۵ روز پس از انتخابات ریاست جمهوری می‌کند. سپس نخست وزیر منصوب حداکثر ۳۰ روز از تاریخ انتصاب فرصت دارد تا اعضای کابینه خود را معرفی کند. اگر نخست وزیر منصوب نتواند دولت تشکیل دهد، رئیس جمهور عراق می‌تواند ظرف ۱۵ روز نامزد جدیدی را منصوب کند. نخست وزیر منصوب، نامزدهای کابینه و برنامه دولت را به پارلمان ارائه می‌دهد. زمانی که وزرا به صورت جداگانه تأیید شوند و برنامه با اکثریت مطلق تصویب شود، او رأی اعتماد پارلمان را به دست آورده است. با این کار، دولت جدید عراق کار خود را برای چهار سال آینده آغاز می‌کند.

هیچ حزب واحدی نمی‌تواند به تنهایی در پارلمان ۳۲۹ عضوی عراق دولت تشکیل دهد. این امر احزاب را مجبور می‌کند تا با گروه‌های دیگر برای تشکیل بزرگترین فراکسیون ائتلاف کنند که سپس وظیفه تشکیل دولت را بر عهده می‌گیرد - فرآیندی پرخطر که اغلب ماه‌ها طول می‌کشد.

انتخابات پارلمانی عراق در ۱۱ نوامبر برگزار شد در حالیکه آخرین انتخابات پارلمانی در عراق در سال ۲۰۲۱ برگزار گردید.

315