به گزارش خبرنگار مهر، نمایشگاه آثار بهرام دبیری در موزه هنرهای معاصر تهران با عنوان «به آینده سپرده شد» با رویکردی تازه در مفهوم «موزه‌پردازی» و با انتخاب دقیق آثار از گنجینه شخصی هنرمند برگزار شده است. چیدمان این نمایشگاه با نگاهی پژوهشی و زیبایی‌شناسانه توسط امیر سقراطی و حسین گنجی انجام گرفت تا ضمن حفظ روح آثار، روایت کاملی از سیر خلاقیت و زیست هنری دبیری ارائه شود.
روایت شاعرانه زیست هنری بهرام دبیری
امیر سقراطی موزه‌پرداز و کیوریتور نمایشگاه «به آینده سپرده شد» در گفتگو با خبرنگار مهر درباره این نمایشگاه بیان کرد: آثار نمایشگاه بهرام دبیری شامل نزدیک به ۶۵ اثر از گنجینه آثار وی هستند که از میان بیش از ۱۰۰ اثر و دفترچه وی به نمایش درآمده اند. انتخاب‌ها بر پایه اندازه، مضمون و کیفیت آثار صورت گرفت تا روایت موزه‌پردازانه زندگی و ذهن هنرمند کامل‌تر بیان شود. چند اثر بزرگ انقلابی و تعدادی از آثار شاعرانه و خیال‌پردازانه نیز در مرکز چیدمان قرار گرفتند. تمرکز اصلی، بر «شاعرانگی» و ارتباط دبیری با ادیبان و نویسندگان از غلامحسین ساعدی تا شاعران معاصر بود که با نقل‌قول‌هایی در کنار تابلوها همراهی شدند.
وی با تاکید بر اینکه زنان و اسطوره در آثار دبیری جای دارد، گفت: در آثار دبیری، تصویر زن جایگاهی اسطوره‌ای دارد. زن در آثار او نه صرفاً انسانی عادی، بلکه نماد شعر و الهام است. این رویکرد باعث شده تا آثارش بیش از آنکه سیاسی باشند، جلوه‌هایی از «روح هنرمندانه و شیفتگی به نقاشی» را نشان دهند. در نمایشگاه همچنین نمونه‌هایی از مجسمه، نمد و فرش‌های طراحی‌شده توسط او قرار گرفته است تا گستره متریال و خلاقیت چندرسانه‌ای این هنرمند، فراتر از بوم نقاشی به نمایش درآید.
موزه‌پردازی به جای دفن آثار هنرمند
سقراطی در پاسخ به پرسشی درباره مفهوم «موزه‌پردازی» توضیح داد: واژه «موزه‌پردازی» توسط رضا دبیری‌نژاد جایگزین اصطلاح انگلیسی «کیوریتوری» شده است که در این نمایشگاه معنایی کاربردی پیدا کرد و تلاش بر آن بود تا گنجینه از حالت دفن‌شده خارج و به زندگی بازگردد. در این رویکرد، دست‌نوشته‌ها، عکس‌ها، پوسترها، کاتالوگ‌ها و یادگاری‌های بهرام دبیری کنار آثار قرار گرفت تا روح زنده خلاقیت در برابر مخاطب آشکار شود. هدف «به آینده سپرده شد»، نمایش زیستِ هنرمند در بستر آثار و تقدیر از او به‌عنوان نقاشی است که زندگی را می‌ستاید.
لزوم ساخت «موزه مادر» برای نگهداری آثار اهدایی موزه
وی همچنین درباره چالش‌ها و چشم‌انداز آینده موزه هنرهای معاصر تهران گفت: محدودیت فضای گنجینه، دغدغه بودجه و نبود نظام استاندارد نگهداری آثار، مانع توسعه نمایشگاه‌هایی است که قرار است در موزه برگزار شوند. به همین دلیل، نیاز فوری به ایجاد «موزه مادر» و «مخزن ملی استاندارد» برای نگهداری آثار اهدا شده از سوی هنرمندان احساس می‌شود. اگر از امروز پروتکل مشخصی برای جمع‌آوری و حفاظت آثار هنرمندان زنده تدوین شود، می‌توان پایه معتبری برای پژوهش هنری آینده فراهم کرد.
سقراطی در پایان از ضرورت مستندسازی زندگی هنرمندان سخن گفت و با اشاره به تجربه نگارش کتاب‌هایی درباره هنرمندان همچون هادی سیف و حسین محجوبی، تأکید کرد: فقدان اسناد زیستی هنرمندان، پژوهشگران را با چالش روبه‌رو کرده است. بسیاری از اطلاعات پس از درگذشت هنرمندان از دست می‌روند و بنیادهای هنری ایران هنوز ساختار رسمی برای حفظ این میراث ندارند. بهرام دبیری از معدود هنرمندانی است که با هوشیاری آثار خود را به موزه اهدا کرده تا نسل آینده از این گنجینه تاریخی بهره‌مند شود.
